Ankara’nın Etimesgut ilçesinde down sendromlu 7 yaşındaki M.A.Y.’nin bir alışveriş merkezindeki oyun alanına alınmaması üzerine başlatılan inceleme sonuçlandı. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), işletmenin çocuğu yalnızca engelliliği nedeniyle içeri kabul etmediğini belirleyerek 204 bin 285 TL idari para cezası uygulanmasına hükmetti.
“Diğer çocuklara zarar verebilir” gerekçesi kayıtlara geçti
Olay, Nisan ayında M.A.Y.’nin öğretmeniyle birlikte gittiği oyun alanına kabul edilmemesiyle başladı. Görevlilerin çocuğun “diğer çocuklara zarar verebileceği ya da zarar görebileceği” yönündeki ifadeleri tartışmaya yol açtı. Bu anlara ait görüntülerin sosyal medyada yayılması üzerine ülke genelinde büyük tepki oluştu.
İşletmenin savunması kabul görmedi
TİHEK’e ulaşan şikâyetler ve Türkiye Down Sendromlular Derneği’nin başvurusu sonrası işletmenin savunması alındı. Firma, top havuzunda 90–140 cm boy sınırı bulunduğunu ve çocuğun menfaatinin gözetildiğini öne sürdü; ancak kurum, dosyada boy ölçümü yapıldığına dair hiçbir delil bulunmadığını, ayrıca oyun alanında belirtilen sınıra ilişkin uyarı levhası olmadığını tespit etti.
TİHEK: “Açık ayrımcılık, somut risk yok”
Kurum kararında, personelin değerlendirmesinin objektif ölçülere değil, önyargıya dayalı genellemeler içerdiği vurgulandı. M.A.Y.’nin engelliliği nedeniyle dışlanmasının çocuğun üstün yararı ilkesine aykırı olduğu belirtilerek şu değerlendirme yapıldı:
“Somut bir risk tespiti yapılmadan engelli bir çocuğun diğer çocuklardan ayrılması açık bir ayrımcılık örneğidir.”
Down Sendromlular Derneği: “Caydırıcı bir karar”
Türkiye Down Sendromlular Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gün Bilgin, kararın uluslararası sözleşmelere uygun olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Her çocuğun akranlarıyla oyun oynama hakkı vardır. Bu kararın benzer ihlallerin önüne geçmesi ve toplumsal farkındalığı artırması en büyük temennimizdir.”
Dernek, engelli bireylere yönelik ayrımcılık içeren her uygulamada hukuki sürecin takipçisi olacaklarını belirtti.
