İsrail Güvenlik Kabinesi’nin, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun Gazze Şeridi’ni tamamen askeri kontrol altına alma planını onaylaması, Arap dünyasında büyük bir öfkeye yol açtı. 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırıyla başlayan ve binlerce insanın hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde, bu yeni plan insani krizi derinleştireceği ve bölgesel istikrarsızlığı artıracağı endişesiyle eleştiriliyor. Arap liderler, planın Filistinlilerin haklarını yok saydığını ve uluslararası hukuku ihlal ettiğini vurguluyor.
Hamas ve Filistin Yönetimi’nden Sert Kınama
Hamas, Netanyahu’nun Gazze’yi işgal planını “rehineler için ölüm cezası” olarak nitelendirerek, bu hamlenin Filistin direnişini ezmeyi amaçladığını savundu. Grup, İsrail’in müzakere süreçlerini sabote ettiğini ve rehinelerin hayatını kasıtlı olarak tehlikeye attığını belirtti. Filistin Yönetimi ise Batı Şeria’dan yaptığı açıklamada, planı “soykırım ve etnik temizlik” politikasının devamı olarak gördü. Devlet Başkanı Mahmud Abbas, operasyonun “eşi benzeri görülmemiş bir insani felakete” yol açacağı uyarısında bulundu ve uluslararası toplumdan acil müdahale talep etti.
Bölge Ülkelerinden Peş Peşe Açıklamalar
Mısır, Suudi Arabistan, Katar, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İsrail’in planını sert bir dille kınadı. Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdelatty, hareketi “son derece tehlikeli” olarak tanımlarken, Suudi Arabistan, İsrail’i “aç bırakma ve vahşi uygulamalar”la suçladı. Katar, planın şiddeti tırmandıracağını ve ateşkes çabalarını baltalayacağını ifade etti. Ürdün, Gazze’nin işgalinin iki devletli çözümü yok edeceğini belirtirken, BAE, uluslararası toplumun Filistin haklarını koruma sorumluluğuna dikkat çekti. İran ise planı “etnik temizlik” girişimi olarak nitelendirerek, uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu vurguladı.
İnsani Kriz ve Bölgesel İstikrarsızlık Endişesi
Gazze, yıllardır devam eden abluka ve çatışmalar nedeniyle zaten kırılgan bir durumda. Netanyahu’nun planı, çökmüş altyapı, gıda ve su kıtlığı ile tıbbi bakım eksikliğini daha da kötüleştirebilir. Arap liderler, işgalin kitlesel göçlere yol açabileceğini ve bölgedeki istikrarsızlığı körükleyebileceğini ifade ediyor. İsrail, operasyonun Hamas’ın roket saldırılarını ve rehine eylemlerini durdurmayı hedeflediğini savunsa da, Arap dünyası bu adımı Filistinlilerin egemenlik haklarına yönelik bir saldırı olarak görüyor. Bölgedeki gerilim, uluslararası toplumun ateşkes çabalarını yeniden canlandırma çağrılarıyla daha da karmaşık bir hale geliyor.
Netanyahu’nun Gazze planı, Arap dünyasında birliktelik yaratarak geniş çaplı bir kınamaya neden oldu. Bölgedeki liderler, insani felaketin önlenmesi için acil harekete geçilmesi gerektiğini vurgularken, bu planın uzun vadeli sonuçları dünya tarafından yakından takip ediliyor.
