Çin, İkinci Dünya Savaşı’nda Japonya’ya karşı elde edilen zaferin 80’inci yılı için Pekin’de görkemli bir askeri geçit töreni düzenledi. 20’den fazla ülke liderinin izlendiği törende yüksek teknoloji silah sistemleri öne çıkarken, Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil etti.
80 pare top atışıyla başladı
Başkent Pekin’deki 3 Eylül Zafer Günü kutlamaları, savaşın bitişinin 80’inci yılına atfen 80 pare top atışıyla açıldı. Törende, direnişin simgelerinden “Gönüllülerin Marşı” okundu.
Hipersonik vitrin ve DF-5C mesajı
Yaklaşık 10 bin askeri personelin yer aldığı geçitte, insansız hava araçları, elektronik harp ve hipersonik sistemler sergilendi. Çin’in stratejik caydırıcılığının sembollerinden DF-5C kıtalararası nükleer füze kortejde yer alarak dikkat çekti.
Türkiye’yi Fidan temsil etti
Zafer Geçidi’ni Türkiye adına Dışişleri Bakanı Hakan Fidan izledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da heyette yer aldı. Çin’deki Şanghay İşbirliği Örgütü temasları kapsamında Ankara–Pekin hattında diplomasi trafiği sürdü.
Zirve protokolü: Şi, Putin ve Kim aynı karede
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ev sahipliğindeki törene Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan dahil 20’yi aşkın lider katıldı. Şi–Putin–Kim üçlüsünün geçitte bir araya gelmesi 66 yıl sonra bir ilk olarak kayda geçti.
Şi’den “Çin durdurulamaz” vurgusu
Şi, konuşmasında “Çin durdurulamaz; Çin halkı zorbalar tarafından korkutulamaz” ifadesini kullandı ve “Çin’e özgü sosyalizm yolunda birlik” çağrısı yaptı. Konuşmanın ardından hipersonik sistemler ve yeni İHA’lar sahne aldı.
Trump’tan değerlendirme
ABD’nin eski Başkanı Donald Trump, Truth Social’daki mesajında Çin’in Japon işgalinden kurtulmasında ABD’nin rolünü hatırlatarak Şi’nin bu katkıyı anıp anmayacağını sordu; paylaşımında Putin ve Kim’e “selamlarını” iletti.
Ne anlama geliyor?
Pekin’deki şov, Çin’in yüksek teknoloji harp kabiliyetine ve stratejik caydırıcılığına vitrin oldu. Şi–Putin–Kim buluşması, Moskova–Pekin–Pyongyang ekseninde yakınlaşma fotoğrafı verirken, törende Türkiye’nin bakan düzeyindeki temsili “denge diplomasisi” çerçevesinde not edildi.
