Altın hesabı, bankalar nezdinde açılan ve genellikle gram bazında işlem gören vadesiz veya vadeli hesap türüdür. Altın fonu ise toplanan paraların profesyonel yöneticiler tarafından altın ve altına dayalı sermaye piyasası araçlarında değerlendirildiği bir yatırım fonu türüdür. Yatırımcılar için hangi aracın daha karlı olduğu, vade beklentisine ve piyasa koşullarına göre değişkenlik gösterir.
Altın Hesabının Özellikleri ve Avantajları
Altın hesapları, yatırımcının banka üzerinden anlık olarak gram altın alıp satabilmesine olanak tanır. Bu hesapların en belirgin özelliği, işlemlerin bankanın belirlediği alış-satış kurları üzerinden yapılmasıdır. Bankalar, gram altını genellikle 995/1000 veya 1000/1000 saflık derecesinde işlem görür.
Bu yöntemin avantajı, erişim kolaylığı ve banka güvencesidir. Yatırımcı, mobil bankacılık uygulamaları üzerinden 7/24 işlem yapabilir (ancak mesai saatleri dışında makas aralığı açılabilir). Dezavantajı ise "makas aralığı" olarak bilinen alış ve satış fiyatı arasındaki farktır. Piyasa oynaklığının arttığı dönemlerde bu fark açılarak yatırımcının maliyetini yükseltebilir.
Altın Fonunun Yapısı ve Yönetimi
Altın fonları, portföyünün en az %80'ini devamlı olarak altın ve altına dayalı araçlarda değerlendiren fonlardır. Geri kalan kısım ise piyasa koşullarına göre diğer yatırım araçlarında (takasbank para piyasası, ters repo vb.) değerlendirilerek ek getiri hedeflenir. Fonlar, bankaların aksine alım-satım sırasında makas aralığı uygulamaz; tek bir fiyattan işlem görür.
Fonların en büyük avantajı, profesyonel yönetim ve likiditedir. TEFAS (Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu) üzerinden tüm bankalardan alınıp satılabilirler. Ancak fonlarda yıllık yönetim ücreti kesintisi bulunur. Bu ücret, fonun getirisinden günlük olarak düşülür.
Vergilendirme ve Maliyet Karşılaştırması (2025)
2025 yılı itibarıyla yatırım araçlarının vergilendirilmesi, tercihleri etkileyen önemli bir faktör haline geldi. Altın fonlarından elde edilen kazançlar stopaj (kesinti) vergisine tabidir. Resmi Gazete'de yayımlanan kararlara göre, fon alış tarihine bağlı olarak %10 ile %15 arasında değişen oranlarda stopaj uygulanıyor. 1 Şubat 2025 tarihinden itibaren alınan fonlarda bu oran %15 seviyesindedir.
Altın hesaplarında ise durum farklıdır. Vadesiz altın hesaplarında alım satım kazancı üzerinden bir vergi kesintisi yapılmazken, binde 2 oranında Kambiyo Muamele Vergisi (sadece alımda) söz konusu olabilir. Vadeli altın hesaplarında ise elde edilen faiz/kar payı getirisi stopaja tabidir.
Özetle, kısa vadeli al-sat işlemleri ve makas aralığından kaçınmak isteyenler için altın fonları (yönetim ücreti ve stopaja rağmen) daha likit bir seçenek olabilirken; uzun vadeli ve banka güvencesinde saklama tercih edenler için altın hesapları öne çıkıyor.
