Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), küresel ısınmanın etkisiyle deniz suyu sıcaklıklarında yaşanan artışın, halk sağlığı açısından yeni ve ciddi bir tehdit doğurduğunu açıkladı. Özellikle son yıllarda, geçmişte sadece Baltık Denizi’nde tespit edilen tehlikeli Vibrio bakterileri, artık Kuzey Denizi’nden kapalı yüzme alanlarına kadar yayılım göstermeye başladı. Söz konusu bakteriler, tuzlu ve acı sularda — yani tuzlu ve tatlı su karışımlarında — yüksek sıcaklık ve düşük tuzluluk seviyelerinde hızla çoğalıyor.
Bu durum yalnızca Avrupa’yla sınırlı değil. Yapılan bilimsel çalışmalar, Türkiye kıyılarında da ciddi bir riskin kapıda olduğunu ortaya koydu.
Türkiye Sahilleri de Tehlike Altında
ECDC’nin uyarılarını destekler nitelikteki araştırmalar, Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarında "Vibrio parahaemolyticus" ve "Vibrio vulnificus" türlerine ait DNA izlerinin tespit edildiğini gözler önüne serdi. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Uğur Aferin, özellikle yaz aylarında denizle temas eden vatandaşların dikkatli olması gerektiğini vurguladı. Aferin, “Vibrio bakterileri sıcak ve tuzlu sularda kolayca çoğalır. Kirli deniz suyu yutulduğunda ise özellikle Vibrio cholerae türü, kolera gibi tehlikeli hastalıklara neden olabilir,” dedi.
Her ne kadar Türkiye'de kolera vakaları nadiren görülse de, sıfır risk olmadığının altını çizdi. Bu toprakların tarih boyunca birçok salgınla mücadele ettiğini unutmamak gerekir. Aynı bilinçle hareket edilmediği takdirde, halk sağlığını tehdit eden yeni salgınlarla karşı karşıya kalmamız içten bile değil.
Enfeksiyon Riski: Açık Yaralardan Kabuklu Deniz Ürünlerine
Dr. Aferin’in uyarılarına göre, en büyük tehlikelerden biri de açık yaraların deniz suyuyla teması. Vibrio vulnificus gibi türlerin, deriyle temas etmesi halinde doku enfeksiyonlarına neden olabildiği, hatta nadiren de olsa halk arasında “et yiyen bakteri” olarak bilinen nekrotizan fasiit gibi ölümcül enfeksiyonlara yol açabileceği belirtiliyor.
Yine çiğ istiridye gibi kabuklu deniz ürünleri de dikkatle tüketilmeli. Çünkü Vibrio parahaemolyticus bakterisi bu ürünler yoluyla vücuda girerek; karın ağrısı, ishal, kusma ve ateş gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bağışıklığı zayıf bireylerdeyse enfeksiyon kana yayılarak sepsis gibi yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir.
Islak Mayo Tehlikesine Dikkat
Ürolojik hastalıklar açısından yaz aylarının riskli olduğuna değinen Aferin, özellikle kadınları uyardı: Islak mayo ile uzun süre kalmak, genital bölgenin nemli kalmasına ve enfeksiyon riskinin artmasına neden olur. Bu ortamda E. coli gibi zararlı bakteriler çok hızlı çoğalabilir. Özellikle bağışıklığı düşük bireylerde bu durum ağır enfeksiyonlarla sonuçlanabilir.
Bu bağlamda, deniz sonrası kuru kıyafetlere geçmek yalnızca bir konfor meselesi değil; aynı zamanda sağlık için de alınması gereken önemli bir önlem.
Havuzlarda da Tehlike Büyük
Sıcak yaz günlerinde serinlemek için tercih edilen havuzlar da masum değil. Uzmanlara göre, havuz suları rotavirüs, hepatit A, salmonella, shigella ve E. coli gibi enfeksiyonlar için ciddi birer taşıyıcı olabilir. Özellikle çocuklarda ishal ve kusma şikayetlerinde artış yaşandığı belirtiliyor.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Yıldız, özellikle 4. aydan küçük bebeklerin denize, 6. aydan küçüklerin ise havuza sokulmaması gerektiğini vurguladı. Bu yaşlarda baş ve boyun kontrolü yeterli olmadığı için, ciddi sıvı ve ısı kayıpları yaşanabileceği konusunda aileleri uyardı.
