Tek Kullanımlık Plastiklere Kısıtlama Geliyor: Türkiye’den Tarihi Adım
Mevzuat Çalışmaları Başlıyor
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Sıfır Atık” vizyonu kapsamında tek kullanımlık plastiklere yönelik yeni eylem planını duyurdu. 2025-2027 yıllarını kapsayan kısa vadeli planda, belirli tek kullanımlık plastik ürünlerin kısıtlanması veya yasaklanması, gıda ambalajları ve içecek kaplarının kullanımının azaltılması için mevzuat hazırlanacak.
Küresel Plastik Kirliliği Sorunu
2024 yılı verilerine göre dünyada yıllık yaklaşık 400 milyon ton plastik üretiliyor. Bunun yüzde 36’sı ambalaj olarak, büyük ölçüde tek kullanımlık ürünlerden oluşuyor. Üretilen plastiklerin yalnızca yüzde 9’u geri dönüştürülürken, yüzde 50’den fazlası doğaya karışıyor. Her yıl doğaya bırakılan 11 milyon ton plastik atık, deniz canlılarının yaşamını tehdit ediyor.
AB Standartlarına Uyum
Orta vadeli (2028-2032) planda, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği AB kriterlerine uyumlu hale getirilecek. Pet şişelerin ayrı toplanma oranının yüzde 90’a çıkarılması hedefleniyor. Ayrıca bazı ürünlerde etiketleme zorunluluğu getirilecek ve mikroplastik kaynaklarının izlenmesi için özel programlar oluşturulacak.
Uzun Vadeli Hedefler
2033 ve sonrasını kapsayan uzun vadeli planda, yeniden kullanım ve doldurma gibi döngüsel iş modellerinin yaygınlaştırılması planlanıyor. Mikroplastiklerin izlenmesi, biyobozunur ve kompostlanabilir alternatiflerin geliştirilmesi ve bu alanda AR-GE desteği sağlanması hedefleniyor. Mikroboncuk içeren bazı kozmetik ürünlerin yasaklanması ve su kirliliği yönetmeliklerine mikroplastik parametrelerinin eklenmesi de gündemde.
