Bilim insanları, insan deri hücrelerinden döllenebilir yumurta üretmeyi başardı. Henüz erken aşamada olan bu buluş, gelecekte kısırlık tedavisi için yeni bir umut olarak değerlendiriliyor. Araştırma, saygın bilim dergisi Nature Communications’da yayımlandı.
Uzmanlar, sıradan bir insan deri hücresinin çekirdeğini alarak, çekirdeği çıkarılmış bir donör yumurtaya aktardı. Bu yöntem sayesinde 82 olgunlaşmamış yumurta hücresi üretildi ve laboratuvar ortamında döllenme sağlandı. Ortaya çıkan yumurtalar, deri hücresini sağlayan kişiyle genetik olarak akraba olurken, başka bir bireyin spermiyle döllenebiliyor.
Kısırlık Tedavisi İçin Yeni Kapı
Araştırma ekibinden Prof. Dr. Paula Amato (Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi), bu yöntem sayesinde “yaşı ilerlemiş kadınların veya kanser tedavisi nedeniyle yumurta üretmeyen kadınların genetik olarak kendi çocuklarına sahip olabileceğini” belirtti.
Mitomeyoz Yöntemiyle Kromozom Dengesi
Çalışmadaki en kritik zorluk, üretilen yumurtaların doğru kromozom sayısını taşımasını sağlamaktı. Normal hücrelerde 46 kromozom bulunurken, üreme hücrelerinde 23’er kromozom yer alıyor. Araştırmacılar, doğal hücre bölünmesini taklit eden ve fazla kromozomları ayıklayarak 23 kromozom bırakan “mitomeyoz” yöntemini geliştirdi.
Başarı Oranı Düşük, Zorluklar Büyük
Üretilen yumurtaların yalnızca %9’undan daha azı, embriyo gelişiminin kritik aşaması olan blastosist evresineulaşabildi. Ancak bu embriyoların tamamında kromozom bozuklukları tespit edildi.
Uzmanlar, mevcut durumda bu embriyoların sağlıklı bebeklere dönüşmesinin mümkün olmadığını belirtiyor. Prof. Amato, yöntemin güvenli ve uygulanabilir hale gelmesi için en az 10 yıl daha araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
