Almanya’nın Nürnberg kentinde düzenlenen “Nürnberg Tarihinde 600 Yıllık Türkler” tanıtım gezisinde, Türklerin Avrupa kültürüne ve sanata katkılarını ortaya koyan önemli detaylar paylaşıldı. Araştırmacı İsmail Akpınar’ın öncülüğünde gerçekleştirilen etkinlik, şehrin tarihindeki Türk izlerini yeniden hatırlattı.
Türk izleri yüzyıllardır şehir dokusuna işlemiş
Sosyal ve ekonomi araştırmacısı İsmail Akpınar’ın rehberliğinde yapılan etkinlikte, Türk kültürünün Nürnberg’in sanatında, mimarisinde ve toplumsal hafızasında bıraktığı etkiler ele alındı. Tanıtıma Nürnberg Başkonsolosu Fatma Taşan Cebeci, iş insanları, sivil toplum temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.
Akpınar, “Doğduğumuz yerleri yeterince tanıyamadık ama yaşadığımız şehri tanımak istedik. Bu araştırmayı da bu amaçla yaptık,” diyerek projenin çıkış noktasını anlattı. Nürnberg’in, tarih boyunca hem Türklere duyulan merakın hem de korkunun simgesi haline geldiğini belirterek, “600 yıldır Türkler bu şehirde sanat, kültür ve toplumsal yaşamın bir parçası olmuştur” ifadelerini kullandı.
Dürer’den kahveye uzanan Türk etkisi
Tanıtımda, Alman Rönesans sanatçısı Albrecht Dürer’in eserlerindeki Türk figürleri, kahvehanelerin Avrupa’ya yayılışı ve Osmanlı-Avrupa kültürel etkileşimi gibi konular öne çıktı. Dürer’in yaklaşık 30 eserinde Osmanlı figürlerine yer verdiği ve bu figürlerde Türklerin bilge, güçlü ve etkileyici biçimde resmedildiği belirtildi.
1688 yılında Nürnberg’de açılan ilk kahvehanenin, Avrupa’da “Türk içeceği” olarak bilinen kahvenin yayılmasında öncü rol oynadığı aktarıldı. Ayrıca Nürnbergli şair Hans Sachs’ın eserlerinde de Türk figürlerinin adaletli ve güçlü karakterlerle temsil edildiği vurgulandı.
Tarihi belgeler ışığında dikkat çeken bulgular
Etkinlikte paylaşılan araştırmaya göre, 16. ve 18. yüzyıllar arasında Nürnberg çevresinde yaklaşık 80 vaftiz edilmiş Türk esirin yaşadığı, bunlar arasında küçük yaşta esir alınan çocukların da bulunduğu ifade edildi.
Öne çıkan örneklerden biri, Osmanlı kökenli Fatima Kariman’ın (Maria Aurora von Spiegel) Avrupa saray hayatına uzanan hikayesiydi. Ayrıca Nürnberg’in, Osmanlı etkisiyle Avrupa’da “Türk literatürü”nün yayıldığı merkezlerden biri olduğu, binlerce eserin bu şehirde basıldığı aktarıldı.
Etkinlik, Türklerin Avrupa tarihindeki kültürel etkilerinin yeniden hatırlatılması açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi.
