Önce Cenabı Hak kulunun gönlüne istek ve sevgi bırakır, sonra da o kul, başını Allah'ın eşiğine koyarak ibadete koyulur.
Yüce Allah iyilik yapmak hususunda kuluna tevfikini ihsan buyurmazsa, o kul hiç kimseye bir iyilik edemez. Dil konuşuyor ve Allah'ı ikrar ediyor.
Fakat sen dile bakma; ona bu kudreti verene bak.
Gözlerin, yere ve göğe açılmış marifet kapılarıdır. Allah lütfedip yüzüne bu kapıları açmasaydı inişi yokuşu nereden bilecektin? Cenabı Hak kulunu yoktan var etti. Eline cömertlik başına da secde kabiliyeti verdi. Aksi takdirde ne el cömertlik, başına da secde kabiliyeti verirdi. Aksi takdirde ne el cömertlik, ne baş sesecde edebilirdi.
Dil ile kulak, gönül sandığının anahtarıdır. Dil söylemeseydi gönüllerin esrarı gizli kalırdı. Kulağın bir casus gibi malumat toplamasaydı akıl sultanına nasıl haber erişirdi?
Allah bana bu tatlı dili, sana da bu anlayışlı kulağı bahşetmiş. Bunlar kapıcı gibi daima kapıda dururlar biri dışarı haber ulaştırır, biri içeri haber getirir. Çok hayır işledim diye övünme. İyi bak! hangi hayra muvaffak olduysan tevfiki ilahi iledir.
Bahçıvanın padişaha takdim ettiği meyva, yine padişahın bahçesindendir.
İHTİYARLAMADAN EVVEL GENÇLİĞİN KIYMETİNİ BİL
Ey genç! İbadet yolunu bu günden tut. Çünkü yarın ihtiyarlıyacaksın. İhtiyarlıktan sonra da gençlik gelmez ki!...
Bu gün gençsin. Gönlün rahat, gücün yerinde
Meydan genişken çeliver şu topu. Gençlik günümü kıymetini bilmedim. Şimdi bildim ama artık elimden çıktı.
Kader öyle bir çağımı elimden ki her gecesi bir kadir.di.Yük altın..
Yük altındaki yaşlı merkep ne yapabilir? Ama sen yel ayaklı ata binmişsin geçip gidebilirsin. Kırık bardak ne kadar yapıştırıls da eski değerini bulmaz. Bununla beraber düşürüp kırdıyan yapıştırmaktan başka çaren yoktur.
Kim sana kendini Ceyhun nehrine at dedi. Fakat madem düştün kurtulmak için çırpınmaya bak. Elinde temiz su varken onu gafletle elinden çıkardın. Fakat düşe kalka da olsa durmadan ilerle.
Yarışta geri kaldın. Fakat düşe kalka da olsa durmadan ilerle. Yel ayaklılar uçar gibi gittilerse sende elsiz ayaksız oturma.
Ey akıl sahibi! Gerçekten akıllıysan sözlerime kulak ver. Sadinin öğütlerini tutarsan yüce gökler ayaklarının altında kalır.
