Ahilik 13. yüzyılda Anadolu'da görülmeye başlayan, Osmanlı Devleti'nin kurulmasında önemli rol oynayan dini ve sosyal bir teşkilattır.
Ahiliğin anadolu'da kurulup gelişmesinde fütüvvet teşkilatının büyük tesiri ve Ahi Evran'ın önemli rolü olmuştur.
Anadolu'da hızla yayılan ahilik teşkilatı, şehirlerde olduğu gibi köylerde ve uç bölgelerde de büyük nüfusa sahip olmuştur. Ahiler, merkezi otoritenin zayıfladığı, anarşi ve kargaşanın ortaya çıktığı dönemlerde önemli fonksuyanlar üstlenmişlerdir.
İslami anlayışa doğrudan bağlı olan ahiliğin esasları, ahlaki ve ticari kaideleri fütüvvetname adı verilen kitaplarda yazılı idi. Teşkşlata girecek kimse ilk önce bu kitaplarda yazılı dini ve ahlaki emirlere uymak zorunda idi. Teşkilat mensuplarında bulunması gereken vasıflar vefa, doğruluk, emniyet, cömertlik, tevazu, kardeşlerine nasihat, onları doğru yola sevk etme, affedici olma ve tövbe idi.
Yalan, gıybet, hile, şarap içme, zina gibi davranışlar ise meslekten atılmayı gerektiren sebepler.
***
Ayet: Size bir selam verildiğinde ya daha güzel ile veya dengi ile cevap verin. Allah herşeyin hesabını eksiksiz bilmektedir. (Nisa; 4/ 86)
Her nereden yola çıkarsan yüzünü Mescidi Haram tarafına çevir. Bu, elbette Rabbinden gelen bir gerçektir. Allah yaptıklarınızdan habersiz değildir. (Bakara: 2/ 149)
Öyle ise emrolunduğun gibi dosdoğru ol. Beraberindeki tövbe edenler de dosdoğru olsunlar. Hak ve adalet ölçülerini aşmayın. Şüphesiz O yaptıklarınızı hakkıyla görür. (Hud; 11-112)
Yer o şiddetli sarsıntısıyla ; ve yer ağırlıklarını dışarı attığında ve insan; ''ne oluyor bana'' dediğinde o gün yer, bütün haberlerini Rabbinin ona vahyettiği şekilde anlatır. (Zilzal; 99/ 1-5)
Hadis: İnsanlara teşekkür etmeyen Allah'a da şükretmiş olur. (Ebu Davud)
Allahım! Faydasız ilimden huşu duymayan kalpten, doymayan nefisten Sana sığınırım. (Müslim)
