Antalya’nın Akseki ilçesine bağlı, düğmeli evleriyle ünlü Sarıhacılar Mahallesi’nde bulunan 600 yıllık Sarıhacılar Camii, 2019 yılında başlayan restorasyon sürecinin tamamlanmasının ardından 2022 yılında ibadete açıldı. Ancak caminin tarihi eserleri hala yerine konulmadı.
Restorasyon Pandemi Nedeniyle Uzadı
Sarıhacılar Köyü Kültür ve Turizm Dayanışma Derneği İstanbul Şube Başkanı Mehmet Orhan Can, caminin tarihine vurgu yaparak, “Sarıhacılar Camisi’nin 600 yıllık eski bir tarihe sahip cami olduğunu” söyledi. Can, restorasyon süreciyle ilgili olarak şu bilgileri verdi:
"2019 yılı sonlarında tarihi caminin restorasyon işlemleri için Antalya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından çalışma başlatıldı. 5 yıl önce 2019 yılı sonlarında restorasyon işlemleri için çalışma başlatıldı. Restorasyon aslında 18 ay sürecekti. Fakat pandemi nedeniyle restorasyon 3 yıllık bir süreçten geçti ve restorasyon tamamlandı. Cami yeniden ibadete açıldı."
Tarihi Eserler Tamirat İçin Bekliyor
Caminin restorasyon çalışmaları başlamadan önce, Sultan 5. Mehmet Reşad’ın 1917’de ismini yazdırarak hediye ettiği sancak, Kâbe örtüsünün bir parçası ve altın varaklı seccadeler Side Müze Müdürlüğü’ne götürüldü. Konuyla ilgili olarak Can, “Bu eserler tamiri bitince camiye iade edilecek” dedi.
Ayrıca caminin 1800’lü yıllardan kalma özel bir aydınlatma sistemine sahip olduğunu belirten Can, şu açıklamalarda bulundu:
"Dökümden yapılan sistemde gaz lambası ve mumlar istenilen yüksekliğe göre elle ayarlanıyor. Bu tarihi avizemiz restorasyon çalışmaları başladığında sökülerek Antalya Vakıflar Bölge Müdürlüğünün Antalya’daki deposuna nakledildi. Yine caminin içinde bulunan teberrükat eşyaları Vakıflar Bölge Müdürlüğünün deposuna taşınmış, Sakal-ı Şerifi ise İlçe Müftülüğü tarafından koruma altına alınmıştır."
Köy Halkı Tarihi Eserlerin Geri Getirilmesini İstiyor
Sarıhacılar halkı, restorasyon öncesinde caminin duvarlarını süsleyen tarihi sancağın, Kâbe örtüsünün bir parçasının, kıymetli seccadelerin ve avizenin bir an önce yerine konulmasını talep ediyor.
Sarıhacılar köyü platformu üyesi Fatma Genç, köyün yoğun turist çeken bir bölge olduğunu belirterek şunları söyledi:
"Tarihi Sarıhacılar köyüne yılda yerli ve yabancı olmak üzere yaklaşık 100 bin ziyaretçi geliyor. Tarihi caminin restorasyon çalışmalarının 2019 yılında başlayıp, 2022 yılında restorasyon işlemlerinin tamamlanarak caminin ibadete açıldığını anlatan Genç, 'Caminin restorasyon işlemleri tamamlanalı 2 yılı aştı. Camimize imam atanarak ibadete açıldı. Fakat halen camimizin eserleri yerine takılmadı ve konulmadı. Biz Sarıhacılar sakinleri olarak 2022 yılından bu yana Akseki Kaymakamlığına 2 kez, Akseki Müftülüğünü ise defalarca ziyaret ederek camimize ait teberrükat eşyalarının tekrar camimize getirilmesi ile ilgili sürecin başlatılması talebinde bulunduk. Bugüne kadar bu taleplerimiz yerine getirilmedi. Müftülüğün talep yazısı göndermesini istiyor ve bekliyoruz. Camimiz öksüz gibi kaldı' dedi."
Fatma Genç ayrıca Sarıhacılar Mahallesi’nde 2015 yılında Mustafa Kavasoğlu tarafından açılan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan tescil alarak "Mustafa Kavasoğlu Türk Etnografya Müzesi" ismini alan müzeye de dikkat çekti. Türkiye’nin en zengin etnografya müzelerinden biri olan bu mekânda 5 binden fazla tarihi eserin sergilendiğini belirten Genç, camiyi ziyarete gelenlerin özellikle tarihi avizeyi sorduklarını ifade etti.
Vakıflar Bölge Müdürlüğü Talep Yazısı Bekliyor
Sarıhacılar sakinleri, caminin tarihi eserlerinin bir an önce geri getirilmesi için Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne de başvuruda bulundu. Konuyla ilgili olarak Fatma Genç şu bilgileri verdi:
"Vakıflar Bölge Müdürlüğüne de caminin teberrükat eşyalarının yerine ne zaman konulacağı konusunda görüşme yaptık. Sarıhacılar köyünde bulunan Anıt Eser olarak tescilli camimizin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne geçtikten sonra restore edildi. Yer teslimi yapılmadan önce camimizin içinde bulunan Teberrukat eşyaları (halı, kilim, şamdan, buhardan ve avize) bölge müdürlüğünün Teberrukat deposuna taşındı. Sakal-ı Şerif ise İlçe Müftülüğü tarafından koruma altına alındı. Vakıflar bölge müdürlüğü tarafından onarım tamamlandıktan ve Müftülüğe yazılarak Camimizin teberrukatının imam atandıktan sonra teslim edileceği belirtildi. Fakat daha sonraki süreci ilçe müftülüğü devam ettirmedi. Vakıflar Genel Müdürlüğünün onayına sunulacak talebin bir an önce yapılmasını istiyorum. Bugüne kadar ki bütün girişimlerimiz neticesiz kaldı" diye konuştu.
Sarıhacılar Camii’nin restorasyon süreci tamamlanmış olsa da, halk tarihi eserlerin ait oldukları yere geri dönmesini bekliyor. Sarıhacılar sakinleri, yetkililerin bir an önce adım atmasını istiyor.