Denildiğine göre Artvin’i görmeden cenneti tarif edilemezmiş. Gittim, gördüm, dağlarını gezip içinde konakladım. Gölleri, yaz ayının ortaları olmasına rağmen hala yol kenarında duran buz kitlesini gördüm. Güzel insanlar tanıdım.
 
Bir inanışa göre İskit beylerinden birinin adını alarak, önce Artvani olmuş. Osmanlı zamanında da Artvini adını almış. Daha sonra Artvin’i ikiye bölen Çoruh nehri isim olarak verilmiş fakat 15 Şubat 1956 tarih ve 6668 sayılı kanunla ismi Artvin olarak değiştirilmiş.
 
Doğa güzelliği ve insanların sıcak yaklaşımı karşısında büyülenmemek elde değil. 3 bin 900 metrelik sıralanmış yüksek dağları ve üzerindeki krater gölleri, doğal ormanları, yeşil yaylaları, fauna ve flora zenginliği, tarihi kilise, kale ve kemer köprüleri, geleneksel mimarisi ve festivalleri ile biliniyor. 
 
 
Atatepe - Kocatepe
 
Üç vadiye hakim bir tepe. Burada Atatürk’ün, Büyük Taarruz Zaferi öncesinde Afyon Kocatepe’deki duruşunu simgeleyen, 40 ton çelik ve 10 ton bakır kullanılarak yapılan Türkiye’nin en büyük heykeli var. Ziyaretçi rekoru kırıyor. Mutlaka görülmeli. Henüz saklı bir cennet olan ve doğası bozulmayan Deliklikaya, ilin en önemli değerlerinden biri olmaya aday.
 
Mutlaka görün
 
Porta Manastırı: Merkez ilçesi Pırnallı köyü sınırları içindeki manastır 896-918 yıllarında Prens Khaouli tarafınca inşa ettirilmiş. Son halini ise Kral Gürgen’in döneminde almış.
 
Opiza Manastırı: Merkez ilçe Bağcılar köyünde Kral Vahtang yaptırmış ve ulaşım kolay.
 
Hatila Vadisi: Çoruh Nehrinin kollarından birisi. Merkez den 10 kilometre sonra ulaşılıyor. Yol boyu çok güzel.
 
 
Artvin Kalesi: Livane kalesi olarak da bilinen Artvin kalesi, Çoruh nehri üzerindeki Artvin köprüsünün karşısında yer alıyor. Kale içinde sarnıç ve şapel kalıntıları var.
 
Arsiyan Yaylası: Şavşat’ın Pınarlı, Demirkapı, Ilıca köyleri ile Ardahan’ın Posof ilçesi arasında kalır. Ayrıca Arsiyan Dağı’nda çevreleri göllerle çevrili Şavşat’ın Cevizli, Yaşar, Saylıca ve Kayadibi köylerine ait yaylaları bulunuyor.
 
Tekkale Köyü ve Manastırı, Barhal Çayı: Yusufeli ilçesine bağlı sulak Barhal çayının suladığı vadiden sonra ceviz ve kiraz ağaçlarıyla kaplı şirin bir köy. Köyün içinde dört adet kilise olmasından dolayı eski adı Dörtkilise. Manastır mutlaka görülmeli.  
 
Satlel Kalesi: Şavşat’a 2 km. Söğütlü köyünde. Bagrat Krallığınca moloz taşlardan yapılan kale Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde de yer alıyor.  
 
Maral Şelalesi: 3 bin 415 metrelik Karçal Dağlarını 3 kolla kuşatarak Maçahel Vadisini süsleyen Maral Şelalesi, yaklaşık 65 metreden düşüyor.
 
Ferhatlı Kalesi: Ardanuç ilçesine 5 km. Ardanuç suyunun kenarında, vadi paralelinde yükselen anakaya üzerine İberya Kralı Vantang tarafından V. yy.’da yapılmış.
 
Otingo Kaplıcası: Borçka ilçesinin Balcı köyünde şifalı kaynak suları ile her yıl dünyanın dört bir yanından binlerce turisti ağırlıyor.
 
 
Mençuna Şelalesi: Arhavi’de yaklaşık 100 metreden dökülen sular vadi tabanında 200 mt.lik bir göl oluşturuyor. Nisan ve Mayıs aylarında suyu daha fazlalaşıyor. Artvin’e 80 km.
 
Ciha Kalesi: Cenevizlilerden kalma gözetleme kalesi. Rize ve Gürcistan sınırına kadar olan Karadeniz manzarası seyri mümkün. Ayrıca Arhavi’de: Kemer ve Derecik Köprüleri, Kemi Kayası, Taş Gemi, Arhavi Merkez Camii, Ulukent Camii, Dikyamaç Camii görülmeli.
 
Çifte (İkiz) Köprü: Arhavi’nin Ortacalar Köyü´ne 2,5 km kala, Küçükköy ve Arılı yol ayrımında birbirine dik iki köprü de birbirine benzer ve tek gözden oluşuyor.
 
Gevhernik Kalesi: Ardanuç ilçesinde, Adakale sınırları içinde. Şehrin önemli kaleleri arasında, etrafı surlarla çevrili olan tek kale özelliği taşıyor.
 
Cehennem Deresi Kanyonu: Artvin’e 32, Ardanuç’a 7 km. uzaklıkta.  Dik patikalarla dolu, olan kanyon Amerika’nın Arizona eyaletindeki Grand Canyon’dan sonra dünyanın en büyük ikinci kanyonu özelliğini taşıyor. Dünyadaki ender kanyonlar arasında, mutlaka görülmeli.
 
Borçka Karagöl: 25 km uzaklıkta ve dünyanın en güzel gölleri listesinde. Saklı kalmış cennetlerinden Klaskur (Aralık) Köyü yakınlarında heyelan gölü. Borçka Karagöl Milli Parkı tabelasından 6 km'lik parke taşlı bir yolla ulaşılıyor.
 
Beyazsu Yaylası -Yıldız Gölü: Karçal Dağları'nın eteklerinde ve hoş görüntüsü altında gören herkesi büyülüyor.. Yaylada bir kayadan köpürerek çıkan su aktığı için Beyazsu adını almış. Turizm için çok önemli ve buz gibi suya sahip Yıldız Gölüne yakın.
 
Macahel Maral Şelalesi: Maçahel Vadisi içindeki şelale yeryüzü cenneti gibi. Camili Köy merkezinden yürüyerek gidiliyor. Nefis fotoğraflar çekmeye hazır olun.  
 
 
6 ay karla kaplı: Macahel 
 
Yılın yaklaşık 6 ayı karla kaplı, ulaşımı oldukça zor Camili(Borçka’ya 50, Artvin’e 82 km), Efeler(Borçka’ya 56, Artvin’e 88 km), Düzenli (Borçka’ya 44, Artvin’e 76 km), Uğurlu (Borçka’ya 60, Artvin’e 92 km), Kayalar (Borçka’ya 59, Artvin’e 91 km) ve Maral (Borçka’ya 59, Artvin’e 91 km) isimli 6 köyden oluşuyor. Yörenin eski adı da Macahel – Maçahel. Borçka-Camili karayolu üzerinde yüksekliği 1830 metre olan geçit, Küçük Yayla (Macahel Geçidi) olarak anılır. 6 ay karla kaplıdır.
 
Gürcistan’a bağlı Acaristan Özerk Cumhuriyeti sınırları içerisine doğru yayılan uzun bir vadinin genel adı. Vadi boyunca akan, ana kollarını Uğur-Maral ve Efeler derelerinin oluşturduğu Macahel Suyu sınırı geçtikten sonra, Acara Suyundan önce sağdan Çoruh Nehrine birleşir. Bu akarsuyun sağında ve solunda toplam 18 köy bulunuyor. Macahel vadisinin Türkiye tarafında bulunan ve yukarıda sayılan 6 köy Camili (Macahel) yöresini oluşturmakta olup, Yukarı Macahel olarak da anılır.
 
Vadinin Acaristan tarafında kalan bölümünde (Aşağı Macahel’de) 12 köy mevcut. Karçal Dağları Türkiye ile Gürcistan arasında doğal bir sınır. Eskiden bölgeye giriş – çıkışlar izne tabiyken şimdi daha serbest hale gelmiş durumda. Yerli yabancı çok sayıda turist ziyaret ediyor.
 
Camili Gorgit Tabiatı Koruma Alanı: Bahar ve yaz aylarında yemyeşil doğası ile şehrin en güzel noktalarından birisi. Anıt ağaçlarla çevrili ve yaşlı orman adıyla nitelendiriliyor. 490,5 hektarlık alanı kapsıyor. Çok güzel bitki ve yırtıcı kuş türlerinin de göç yolu üzerinde.
 
İşhan Kilisesi: Yusufeli’nde Kıraç dağların zirvesinde vaha gibi yemyeşil bir köydeki tarihi Kilise mutlaka görülmeli. Osmanlılarda camii olan Manastırdan günümüze bir kilise ve Meryem Ana Şapeli ve 35 m. uzunluğunda, bir kubbe ile örtülü taşınmaz kültür varlıkları arasında bir kilise.
 
Tibeti Kilisesi: Şavşat ilçesi Cevizli köyündeki Tibeti kilisesinin tarihi 899- 914 yıllarına kadar uzanıyor. Çatının her yüzeyinde koç heykeli var. 
 
Ne yenir?
 
Püşürük, ayran, tutmaç, soğan, harşosu ve çinçar çorbaları. Peynir ve kaymak kuymağı. Taze asma yaprak ve lahana sarma. Taze fasulyenin kurutulmuşundan yapılan Puçuko. Laz Böreği, katmer, erişte, hınkal, çergebaz, bişi. Kışlık kavurma, ağaç şişlerde yapılan kebaplar. Keşkek, gendima, herisa, ve şilav. Tatlılar; Hasuta, kaysefe, zurbiyet ve ballı lokum.
 
Nasıl gidilir?
 
Karadan ve havadan farklı ulaşım alternatifleri var. Ulaşımı kolay. Her ilden Artvin’e otobüs bulmak mümkün. Kendi aracınızla ulaşımda ise muhteşem manzaralar var.
 
Nerede kalınır?
 
Hem şehir merkezi hem de yeşil alanlara yakın birçok yerde uygun konaklama birimleri var. Her ihtiyaca yönelik bir konaklama yeri mevcut. Manzaraya göre otel seçiliyor. Konaklarıyla da meşhur. Binek aracınızla zar zor ulaştığınız Macahel bölgesinde bile muhteşem konaklama imkanları bulunuyor.
 
Yorum:
 
Artvin’e gitmeden önce mutlaka bir araştırma yapmalısınız. Gidilecek ay çok önemli. Her ayın güzelliği çok başka. Özellikle Macahel’e gitmek isteyenler ya yüksek araç kiralamalı ya da toprak yollarda çok dikkatli olmalı. Macahel’e yöneldiğiniz an tırmanıştan önce mutlaka deponuzu doldurun. Ormanların arasında muhteşem güzellikteki yaylalarda kalacağınız konaklar çok daha ayrı güzellikle. Yaz ayında bile gitseniz eğer üşüyen biriyseniz yanınızda mutlaka kalın bir şey bulundurun.