Fransa, Hint-Pasifik’teki sömürgesi Yeni Kaledonya’da yapılması planlanan seçimleri 2026 yılına erteleme kararı aldı. Ulusal Meclis’te yapılan oylamada kabul edilen tasarı, başta bağımsızlık yanlıları olmak üzere geniş kesimlerin tepkisini çekti. Mevcut seçmen listesiyle yapılması beklenen seçimlerin bir kez daha ertelenmesi, bölgedeki siyasi tansiyonu yeniden yükseltti.
Bağımsızlık mücadelesiyle tanınan Kanak Sosyalist Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLNKS), seçimlerin mevcut listelerle ve planlandığı gibi yapılması gerektiğini savunuyor. Ancak Fransa’nın merkezî yönetimi, adeta halk iradesini yok sayarak süreci bir kez daha öteledi.
Fransız gazetesi Le Figaro’nun haberine göre, Ulusal Meclis’te yapılan oylamada tasarı, 247 “hayır” oyuna karşı 279 “evet” oyuyla kabul edildi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ortaklarının yanı sıra Sosyalist Parti milletvekilleri de tasarıya destek verirken, diğer sol partiler ve aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) karşı çıktı.
Tasarının yasalaşması için Senato’da yapılacak oylamadan da geçmesi gerekiyor. Eğer Senato da tasarıyı onaylarsa, kasım ayında yapılması planlanan seçimler 2026 yılının Haziran ayına ertelenecek.
Bağımsızlık Yanlıları Uyarıyor: “Aynı Hataları Tekrar Ediyorlar”
Bağımsızlık cephesinde ise karar büyük hayal kırıklığı yarattı. FLNKS üyesi Romuald Pidjot, “Aynı hataları tekrar ediyorlar” diyerek daha önce de ertelenen seçimlerin gerilimi artırdığını ve bu durumun 13 Mayıs 2024’te yaşanan kanlı olaylara neden olduğunu hatırlattı.
Pidjot’un söz ettiği olayda, Fransa’nın anayasal reform girişimlerine karşı ayaklanan yerli halkın protestoları sırasında çıkan çatışmalarda 15 kişi hayatını kaybetmişti. Bu da gösteriyor ki Paris yönetiminin attığı her adım, bölgede derin sosyo-politik kırılmalara yol açabiliyor.
12 Temmuz 2024’te Fransa’nın Bougival kentinde imzalanan anlaşma, Yeni Kaledonya’nın “Fransa’ya bağlı özel statülü bir devlet” olmasını öngörüyordu. 13 sayfalık anlaşmada, adada doğanlara ve 15 yıl kesintisiz ikamet edenlere oy hakkı verilmesi, Yeni Kaledonya vatandaşlığı tanımı ve doğal kaynakların (özellikle nikelin) kullanımına dair yeni düzenlemeler yer almıştı.
Ancak bağımsızlık yanlıları, anlaşmanın halkın iradesi dışında ve Fransız merkezî otoritesinin dayatmasıyla hazırlandığını savunuyor. Nitekim Paris’in 1998’de imzalanan Noumea Antlaşması’nı ihlal eder şekilde hareket ettiği de iddialar arasında.
