Ortadoğu, İsrail ve İran arasında tırmanan çatışmalarla sarsılırken, 14. gününe giren savaş kısa süreli bir ateşkesle durakladı. Ancak dünya kamuoyunun gözü artık başka bir noktada: İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney neden ortalıkta yok? Bir haftadır hiçbir görüntü vermeyen ve kamuoyuna hitap etmeyen Hamaney’in sessizliği, Tahran’dan Washington’a kadar büyük bir merak ve kaygı dalgası yarattı.
Resmî Kanallar Sessiz, Kamuoyu Alarmda
Hamaney’in ortadan kaybolmasının ardından ne devlet yetkilileri ne de İran medyası net bir açıklama yapabildi. İran devlet televizyonunda ilk kez bir sunucu, bu gizemi kamuoyuna taşıyarak, "İnsanlar yüce lider için endişeli. Onun durumu hakkında bilgi verebilir misiniz?" sorusunu Hamaney’in ofisinden bir yetkiliye yöneltti. Ancak arşiv ofisi başkanı Mehdi Fazaeli, doğrudan bir cevap vermek yerine, “Hepimiz dua ediyoruz. Yüce lideri korumakla görevli olanlar işlerini iyi yapıyor” demekle yetindi.
Gizli Sığınakta, İletişimsiz Bir Lider
Güvenlik kaynaklarına göre Hamaney, suikast endişesiyle korunaklı bir sığınakta bulunuyor. Elektronik sinyallerin dahi kullanılamadığı bu ortamda liderin dış dünya ile teması minimum düzeyde tutuluyor. İddialara göre, bu süreçte üç önemli din adamı potansiyel halef olarak belirlenmiş durumda. İran Devrim Muhafızları Komutanı'nın oğlu Hamzeh Safavi ise, İsrail’in ateşkes döneminde bile suikast girişiminde bulunabileceğine dair endişelerin yüksek olduğunu, bu nedenle olağanüstü güvenlik önlemleri uygulandığını ifade etti.
İktidar Yarışı Başladı: Hamaney’in Yokluğu Dengeleri Değiştiriyor
Siyasi kulislerde ise ciddi bir hareketlilik yaşanıyor. New York Times’a konuşan dört üst düzey İranlı yetkili, devletin en tepesindeki ittifakların yeniden şekillendiğini doğruladı. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan liderliğindeki ılımlı kanat, özellikle ABD ile diyaloğa açık bir duruş sergiliyor. Ona destek veren isimler arasında Yargı Başkanı Gholam-Hossein Mohseni-Ejei ve Silahlı Kuvvetler Komutanı Tümgeneral Abdolrahim Mousavi dikkat çekiyor. Bu gelişmeler, İran’da yeni bir liderlik modelinin mi oluştuğu sorusunu akıllara getiriyor.
Aşura Dönüm Noktası Olabilir
İngiltere merkezli Chatham House'un Orta Doğu Direktörü Sanam Vakil, Hamaney’in yokluğunu stratejik bir sessizlik olarak değerlendirdi. Ancak "Aşura törenlerine kadar kamuoyuna çıkmazsa, bu durum hem sağlık hem de liderlik konusunda ciddi spekülasyonlara neden olur" diyerek kritik bir eşik çizdi. Muharrem ayı ile birlikte başlayacak Aşura etkinlikleri Temmuz ayı başında yapılacak. O tarihe kadar liderin halk karşısına çıkmaması, İran’da iç siyasi dengeleri daha da karmaşık bir sürece sürükleyebilir.
