İsrail'de, Ultra-Ortodoks Yahudilerin (Haredi) zorunlu askerliğe alınmasına karşı çıkılmasına rağmen bu konuda beklenen yasa çıkarılmayınca hükümet içinde büyük bir kriz yaşandı. Birleşik Tevrat Yahudiliği Partisi lideri ve İskan Bakanı Yitzhak Goldknopf, uzun süredir İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu tehdit ettiği istifasını, meclisin feshi tasarısının reddedilmesinin ardından sundu.
Kabine Dağılıyor: Haredi Partiler Muhalefete Geçiyor
Goldknopf'un istifasının ardından, koalisyon ortağı Birleşik Tevrat Yahudiliği içinde yer alan Agudat Israel partisi, milletvekillerinin hem hükümetten hem de koalisyondan ayrıldığını ve artık muhalefet saflarında yer alacaklarını duyurdu. Bu gelişmeyle birlikte Netanyahu hükümetinin Knesset’teki sandalye sayısı 64'e düştü. Meclisin feshi için sunulan tasarı ise 61'e karşı 53 oyla reddedildi ve yasa gereği 6 ay boyunca yeniden oylanamayacak.
Netanyahu’nun Oğlundan Sert Sözler
İstifa sonrası sosyal medya da karıştı. İsrail Başbakanı Netanyahu’nun oğlu Yair Netanyahu, X (eski adıyla Twitter) platformunda yaptığı paylaşımda, “Kovulduğu için memnunuz! Necef ve Celile’yi Araplara satmaktan başka bir şey yapmadı” ifadelerini kullandı. Bu açıklama, koalisyon içindeki Haredi etkisine karşı yükselen seslerin yansıması olarak değerlendirildi.
Yüksek Mahkeme Kararı Baskıyı Artırdı
İsrail’de 25 Haziran 2024'te verilen Yüksek Mahkeme kararı, Haredi erkeklerin askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığını ve askerlik hizmetine uygun olanların göreve çağrılması gerektiğini açıkça ortaya koymuştu. Bu karar, Netanyahu üzerindeki baskıyı daha da artırdı.
Gazze'deki Çatışmalar Asker Açığını Gündeme Getirdi
Özellikle 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze saldırılarıyla birlikte İsrail’in asker ihtiyacı artarken, ordu 7 bini savaş bölgelerinde olmak üzere toplamda 12 bin askere ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Bu durum, Haredilerin askerlik yükümlülüğünden muaf tutulmasının artık sürdürülemez olduğunu ortaya koyuyor.
Harediler Ne İstiyor?
Nüfusun yaklaşık %13’ünü oluşturan Harediler, zorunlu askerliğe dini gerekçelerle karşı çıkıyor. Hayatlarını Tevrat çalışmalarına adadıklarını belirten bu topluluk, siyasal gücünü kullanarak hükümetler üzerinde ciddi baskı kuruyor. Ancak mevcut güvenlik krizleri ve yargı kararları, bu ayrıcalığın sona ermesi yönündeki talepleri güçlendiriyor.
