Koronavirüs nedeniyle Mart 2020’de uzaktan eğitime geçen okullar, neredeyse bir yıldır kapalı. Bu süreçte birçok kez yüz yüze eğitim kararı alınıp, kararlar ertelendi.
Son olarak 15 Şubat’ta köy okullarında yüz yüze eğitime başlandı. 1 Mart’ta da ilkokullar, 8 ve 12. sınıflar ile özel eğitim okullarında salgının seyrine göre seyreltilmiş şekilde yüz yüze eğitime geçilmesi hedefleniyor.
Milliyet'ten Ozan Ömer Kadüker'in haberine göre; eğitimde, bazı iş kolları büyük zarar gördü. Özel okulların bir kısmı kapandı, bir kısmı ise personel azaltmak zorunda kaldı. Öte yandan okul kantinleri ve servisler ise neredeyse hiç çalışamadı. Bu nedenle iflas edenler, sektör değiştirenler ya da kredilerle geçinmeye çalışanların sayısı bir hayli fazla.
'Doluluk yüzde 42’ye düştü'
Türkiye Özel Okullar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Öztürk, belirsizliğin özel okullara verdiği zararı şu şekilde açıkladı: "Çocuklarda yaşanan kayıp ayrı, okullarda yaşananlar ayrı. Özellikle okul öncesinde sorunlar ciddi boyuta ulaştı. Anaokullarının nerdeyse yarısı kapandı, durumu askıda olanlar da var. Öte yandan özel okullarda Aralık 2019’da, 220 bin 746 personelimiz vardı, bugün bu sayı 193 bin 474’e düştü. 2019’da doluluk oranı yüzde 49.67’ken bu oran yüzde 42.66’ya düştü. Özellikle Anadolu’daki özel okullar, zor durumda. Veliler de bankalara ödeme yapmakta zorlandı.''
'Okul ücreti iade edilmez'
Bazı veliler koronavirüs nedeniyle hizmetin sözleşmede belirtildiği şekilde verilemediği gerekçesiyle özel okullardan ücret iadesi talebinde bulunuyor. İzmir İl Tüketici Hakem Heyeti, bir velinin başvurusu üzerine eğitim ücretinin kısmen iadesini kararlaştırdı. Kararın geneli yansıtamayacağını belirten Öztürk, "Online eğitimin yüz yüze eğitim yerine geçtiği MEB tarafından açıklandı. Tüketici Hakem Heyeti, İzmir’deki okulun online eğitimini yeterli bulmadığı için mi bu kararı verdi bilemiyoruz. Bundan önce bu kararın tersinde yüzlerce olumsuz karar var. Yani söylendiği gibi bu sonuç, emsal olacak demek anlamsız. Burada hukuki bir dayanak yok” dedi.
'Kantinciler kovidzede sayılmalı'
Türkiye Kantinciler Güç Birliği Platformu Sözcüsü ve Ankara Kantinciler Odası Başkanı Bayram Şahin, şunları söyledi:
“Son bir yılda ancak 20 gün açık kalabildik. Onda da zaten herkes gitmediği için çoğu kantinci açmadı. Üyelerimiz 2021 Eylül’e kadar pek umutlu gözükmüyor. Bu da 18 aylık süreçte kantincilerin evine ekmek götürememesi anlamına geliyor. Geçen yıl eylülde açılır umuduyla kredi kullandık. Erteleme yapıldı ama kredileri hiç kullanmadan faizli şekilde geri ödemeye başladık. Her sektör etkilendi ama kantinciler, servisçiler hiç çalışamadı. Nasıl afet bölgelerinde esnaflara yardım ediliyorsa kantinciler de ‘kovidzede’ sayılmalı. Çünkü bizim için afet etkisi yarattı. 18 ay iş yapamayan kimse ayakta kalamaz. İflas eden, başka işe yönelenler var. Kapalı kantine her ay damga vergisi, muhasebe ücreti, Bağ-Kur primi veriyoruz. Bunlarla ilgili yasal düzenlemeler yapılmalı. Para kazanamıyoruz bari borçlanmayalım.”
‘Servisçiler önlerini göremiyor’
İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası (İSAROD) Başkanı Hamza Öztürk, "Boşta kalan arabaların başka iş seçmelerinin önüne geçildi. Servisçiler okulların açılması devamlı ertelendiğinden önlerini göremedi ve farklı bir işe de başlayamadı. 1 Mart’ta açılacak deniyor. Kaç öğrenci okula gidecek? Hiç çalışmamamıza rağmen riski sıfıra düşmüş sigortalar, yüzde 30-40 oranında arttı. Bandrole yüzde 25 zam geldi. Sigorta, bandrollerin, muayenelerin mahsuplaşılması lazım. Arabalar çalışmadığı için aküleri bitti. Ödeyemediğimiz kredilerin faizleri ve yeni hibeler konusunda destek bekliyoruz” dedi.
