Türkiye otomotiv sektörünü kökten değiştirecek yeni düzenleme Resmî Gazete’de yayımlandı. Çin’den ithal edilen otomobillere ek mali yükümlülükler getirilirken, ABD menşeli araçlara 2018’den bu yana uygulanan yüzde 60’lık ek vergi kaldırıldı. Karar, hem tüketiciler hem de distribütörler için dengeleri altüst edecek nitelikte.
Çinli Otomobillere Yeni Ek Vergiler
Son yıllarda yükselen ek gümrük vergileri, Çinli markaları yeniden hedef aldı. 2023’te elektrikli araçlara getirilen yüzde 40 ek vergi 2024’te tüm motor tiplerine genişletilmişti.
Halihazırda içten yanmalı Çin araçlarına yüzde 50, elektrikli ve hibrit modellere ise yüzde 40 ek vergi uygulanıyordu. Yeni düzenlemeyle bu oranlara ilave olarak:
Konvansiyonel ve hibrit (plug-in hariç) araçlarda yüzde 25 veya en az 6 bin dolar,
Plug-in hibritlerde yüzde 30 veya en az 7 bin dolar,
Elektrikli otomobillerde ise yüzde 30 veya en az 8 bin 500 dolar ek mali yükümlülük getirildi.
Bu adım, Çin’den gelen araçların Türkiye’deki satış fiyatlarını ciddi şekilde artıracak.
Japon Markalar da Risk Altında
Vergi artışının yalnızca Çinli değil, Japon menşeli markaları da etkilemesi bekleniyor. Toyota, Honda, Subaru ve Nissan gibi Türkiye’de güçlü satış grafiğine sahip markaların özellikle hibrit ve elektrikli modellerinde fiyat artışı gündeme gelecek.
ABD Üretimi Araçlara Vergi İndirimi
2018’den beri uygulanan yüzde 60 ek gümrük vergisinin kaldırılması ise ABD’de üretilen otomobiller için büyük fırsat yarattı.
Sektör kulislerinde, Alman markalarının ABD’de ürettikleri SUV modelleri, Jeep’in Türkiye’ye dönmesi ve Volvo’nun bazı serilerinin yeniden satışa sunulması konuşuluyor.
Tesla’ya 500 Bin Liralık Avantaj
En dikkat çekici örnek Tesla oldu. Daha önce yüzde 70 vergi yükü altında satılan Tesla Model S, yeni düzenlemeyle yüzde 40 vergiye tabi tutulacak.
Eski fiyat: 3 milyon 199 bin 997 TL
Yeni fiyat: 2 milyon 635 bin 292 TL
Bu hesaplamaya göre Tesla Model S yaklaşık 564 bin TL daha ucuz hale geliyor. Ancak Tesla Model Y, Almanya’da üretildiği için vergi avantajından yararlanmayacak.
60 Günlük Geçiş Süreci
Yeni düzenleme, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 60 gün sonra yürürlüğe girecek. Bu süre, ithalat işlemleri başlamış araçlar için geçiş kolaylığı sağlamayı hedefliyor.
Sektör Temsilcileri Tedirgin
ODMD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, alınan kararların sektörde ciddi bir belirsizlik yarattığını vurguladı:
“Otomotiv sektörü, uzun vadeli planlama ve sipariş süreçlerine ihtiyaç duyan bir alan. Ancak ani düzenlemeler öngörülebilirliği zorlaştırıyor. 60 günlük süre kesinlikle yetersiz, üretim ve lojistik planlaması için en az üç aya ihtiyaç var” ifadelerini kullandı.
