Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türk havacılığı için reform niteliğinde bir adımı daha hayata geçirdi. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) koordinasyonunda yürütülen Serbest Rota Hava Sahası (Free Route Airspace - FRA) uygulaması, bu gece itibarıyla Türk hava sahasında başlatılıyor. Uygulama, ilk aşamada FL305 (yaklaşık 30.500 feet) ve üzerindeki uçuş seviyelerinde geçerli olacak.
Bu sistemle birlikte artık hava araçları, önceden belirlenmiş sabit rotalara bağlı kalmaksızın daha kısa ve verimli yollar üzerinden uçuş planlayabilecek. Hem ekonomik hem de çevresel kazanımlarıyla öne çıkan bu uygulama, Türkiye'nin havacılık alanındaki liderliğini pekiştiriyor.
Ekonomik ve Çevresel Kazanımlar Göz Ardı Edilemez
Yeni sistemin devreye alınmasıyla birlikte, uçuş sürelerinde ciddi oranda kısalma, yakıt tüketiminde düşüş ve karbon salınımında azalma sağlanacak. Özellikle dışa bağımlılığı azaltmayı hedefleyen enerji politikaları göz önünde bulundurulduğunda, bu gelişme ülke ekonomisine de doğrudan katkı sağlayacak.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, sistemin sadece zaman kazandırmakla kalmayacağını; çevresel etkilerin azaltılması açısından da büyük faydalar sağlayacağını vurguladı. Türk milletinin geleceğini ilgilendiren her alanda millî menfaatler gözetilerek atılan bu tür adımlar, çevreye duyarlı bir kalkınma anlayışının da göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Türk Havacılığında Bir Reform: FRA’nın Altyapısı Yıllar Önceden Hazırlandı
Türkiye’nin bu büyük adımı, ani bir karar değil; uzun yıllardır süren titiz bir çalışmanın ürünü. DHMİ tarafından 2019 yılında başlatılan hazırlık sürecinde, hava sahası düzenlemeleri ve yeni operasyonel yöntemler geliştirildi. Söz konusu süreç, uluslararası standartlara uygun olarak yürütüldü.
Bu kapsamda Eurocontrol ile yapılan iş birliği sayesinde, 2022 yılının ilk yarısında Brüksel’deki Eurocontrol İnovasyon Merkezi’nde yaklaşık 400 hava trafik kontrolörünün katılımıyla gerçek zamanlı simülasyonlar gerçekleştirildi. Bu testler sayesinde sistemin güvenliği ve uygulanabilirliği defalarca teyit edildi.
FRA Uygulaması Genişlemeye Devam Edecek
Başlangıçta sadece gece saatlerinde (23:00–05:00) geçerli olacak uygulamanın, 2026–2027 kış sezonunda 24 saat esasına göre tam zamanlı olarak yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Bu süreçte elde edilecek veriler ve geri bildirimler doğrultusunda, sistemin alt limit seviyesi de kademeli olarak düşürülebilecek.
Uygulamanın daha da yaygınlaştırılması adına yürütülen “Hava Sahasının Esnek Kullanımı” (FUA) çalışmalarıyla birlikte, 10 bin feet ile FL285 (28.500 feet) arasındaki irtifalarda da serbest rota sistemine geçiş planlanıyor. Böylece Türkiye iç hatlarında da serbest rota uygulamasının önü açılmış olacak.
