Gelecek yıldan itibaren berber, marangoz, manav gibi küçük esnaf beyanname vermeyecek, gelir vergisi ödemeyecek. Bunların yerine stopaj gibi herhangi bir başka ödeme de devreye girmeyecek. Esnaf sadece aldığı malların belgesini tutmakla yükümlü olacak. Örneğin 65 bin liralık kârı olan bir manav 6 bin 555 lira vergi öderken, artık bunu ödemeyecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı reform paketinde yer alan düzenlemede, basit usule tabi olan 850 bin esnafın gelir vergisinden muaf tutulacağı düzenlemesi bulunuyor. Düzenlemede anahtar kelimede, Basit usul vergilendirme. Bu vergilendirme sistemi, işyeri belli bir büyüklüğe ulaşmamış esnafa uygulanıyor ve bir yıl içinde elde edilen gelir ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet (olumlu) farktan vergi alınması yeterli oluyor.
KİRADA 12 BİN SINIRI
Berber, kuaför, tesisatçı, tuhafiyeci, marangoz, kaportacı, lastikçi, tornacı, çay ocağı işleticisi, terzi, tamirci esnafı, basit usulden vergi ödüyor. Basit usul olmak için çeşitli şartlar var. Büyükşehirlerde 2021 yılı için, yıllık kira bedelinin 12 bin lirayı geçmemesi, diğer yerlerde ise 7 bin 600 lirayı aşmaması gerekiyor. Büyükşehirlerde dükkanının kirası aylık bin lirayı geçiyorsa, o esnaf basit usul olamıyor. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık alım tutarlarının 150 bin lirayı geçmemesi, yıllık satış tutarının da 240 bin lirayı aşmaması gerekiyor. Bu tutarlar her yıl yeniden belirleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri, şu anda basit usule tabi olan esnafın belli olduğunu belirterek, kapsamlı bir çalışma yapılacağını ve yasa çıkarılacağını söylediler. Getirilecek düzenleme ile basit usulde vergilendirme sistemini değiştireceklerini anlatan yetkililer, şu anda sistemde olanların kapsama gireceğini kaydettiler. Her yıl basit usul kapsamına girenlerin şartlarının yeniden belirlendiğini ifade eden yetkililer, “Aylık kirası 3 bin liraysa zaten basit usul kapsamına girmiyor” dediler. Basit usule tabi bir esnaf şartlar değiştiğinde, gerçek usulde vergilendirmeye geçiyor.
GELECEK YIL DEVREDE
Esnaf, geçtiğimiz şubat ayında gelirlerini beyan etti. İlk taksitler de ödendi. İkinci taksit ödemesi haziranda olacak. Bu ödeme de yapılacak. Erdoğan’ın açıkladığı vergi muafiyeti düzenlemesi ise gelecek yıl için devreye girecek. Sistem değişikliği kapsamında basit usulde olan taksiciler ve dolmuşcuların durumu ise ayrıca değerlendirilecek.
ESNAFIN KAZANCI NE OLUR?
2020 yılında Yalova’da manavlık yapan bir esnafın dönem başı mal mevcudu 40 bin lira, dönem içinde aldıkları 80 bin lira, giderleri 35 bin lira, dönem hasılatı da 200 bin lira olsun. Yıl sonunda da 20 bin liralık mal mevcudu kaldığı hesabına göre, manav 2020 yılında 65 bin lira kar elde etmiş gözüküyor. Aynı manavın yıl içinde 12 bin lira Bağ Kur primi, 13 bin liralık da kazanç indirimi uygulanması halinde vergiye tabi matrahi 40 bin lira oluyor. Ödeyeceği vergi ise 6 bin 555, lira ayrıca 133 lira da Damga Vergisi ödemesi gerekiyor.
İSTANBUL’DA 47 BİN KÜÇÜK ESNAF VAR
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre şubat ayı itibariyle basit usule tabi 816 bin 185 mükellef var. En fazla küçük esnaf 47 bin 11 ile İstanbul’da. İzmir’de 30 bin 384, Hatay’da 27 bin 14 Manisa’da 26 bin 470, Aydın’da 24 bin 783, Ankara’da 24 bin 741, Bursa’da 19 bin 59, Şanlıurfa’da 19 bin 67 küçük esnaf bulunuyor.
272 MİLYON TL’DEN VAZGEÇİLDİ
2021 bütçesine göre basit usulde Gelir Vergisi’nden 228.8 milyon lira gelir elde edilmesi planlanıyor. 2019’da 200.7 milyon lira, 2020’de da 227.5 milyon lira gelir elde edilmişti. Gelecek yıl basit usulden 272 milyon lira, 2023’te ise 305 milyon TL gelir elde edileceği tahmin ediliyordu.
