Seçim sistemiyle ilgili AK Parti ve MHP ayrı ayrı çalışmalarını tamamladı. Hukukçu milletvekillerinin önerileri doğrultusunda bir taslak hazırlandı. Peki genel hatları itibarıyla ne düşünülüyor? İşte bu sorunun cevabını Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi, bugünkü yazısında detaylmarıyla paylaştı.
Önerilerin alternatifli olarak hazırlandığını belirten Selvi'nin yazısından öne çıkan bölümler şöyle:
- Seçim öncesinde ittifak sisteminin getirilmesi yüzde 10 barajının anlamsız hale gelmesine yol açtı. AK Parti’nin çalışmasında seçim barajının yüzde 5 ya da 7’ye çekilmesinin üzerinde durulurken, şansı azalmakla birlikte yüzde 10 barajının korunması da seçenekler arasında yer alıyor.
- İttifak sistemi, yüzde 1 civarında dolaşan partiler için “hayat suyu” oldu. Yüzde 10 barajı nedeniyle seçim şansı olmayan küçük partiler, ittifak sistemiyle Meclis’te temsil edilme imkânına kavuştular. Bu tek taraflı olarak küçük partilere yaramadı. 24 Haziran 2018 seçimleriyle ilgili simülasyonda, küçük partilerle ittifak CHP’ye artı 32 milletvekilliği kazandırdı.
- Seçim barajıyla ilgili üzerinde durulan noktalardan birini de ittifakta yer alan partilerle ilgili seçim barajı oluşturuyor. Seçimlere ittifak halinde giren partiler için seçim barajının yüzde 10’da kalması ya da 12 olması, kendi başına giren partiler için yüzde 7 ve 5 seçeneklerinin getirilmesi üzerinde duruluyor.
- Yüzde 1 gibi küçük oranlarda oy alan partileri ittifaka mecbur bırakmayacak bir formül üzerinde duruluyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP Lideri Bahçeli ile de paylaşılan öneriye göre ittifaka girmeyen partiler yüzde 1 ve üzerinde aldıkları oy oranına göre Meclis’te temsil imkânına kavuşacak. Geçmişte Türkiye milletvekilliği getirilmiş ancak bu Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilmişti.
- Etnik ya da bölgesel partilere imkân sağlayacağı gerekçesiyle dar bölge seçim sistemi tercih edilmiyor. Ancak daraltılmış bölge seçim sistemi üzerindeki çalışmalar ise sürüyor. Çok sayıda milletvekili çıkardığı için İstanbul 3, Ankara ve İzmir ise 2 seçim bölgesine bölünürken, büyükşehirlerin nüfuslarının artması nedeniyle İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere nüfusu büyük illerde seçim çevresinin sayısının arttırılması üzerinde duruluyor. Nispi temsilin devam etmesi de güçlü seçenekler arasında yer alıyor.
