CAATSA kapsamında, savunma sektöründe ve enerji projelerinde bu ülkelerle işbirliğine girenlere yönelik çeşitli finansal ve ticari kısıtlamalar devreye alınıyor. ABD dışındaki ülkeler, bu ülkelerle büyük çaplı savunma anlaşmaları yaptığında, Amerikan ürün ve hizmetlerine erişimleri sınırlandırılıyor. Uygulanabilen 12 farklı yaptırım türü arasında mali kredi erişimi engeli, ihracat lisansı verilmemesi, vize ambargosu ve finansal varlıkların dondurulması gibi başlıklar yer alıyor.
CAATSA yaptırımları nedir?
Türkiye, CAATSA yaptırımlarına ilk kez Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın aldığı gerekçesiyle dahil oldu. ABD, Türkiye’ye 2020’den itibaren CAATSA kapsamında yaptırımlar uygulamaya başladı. Bu yaptırımlar sayesinde Savunma Sanayii Başkanlığı ile bazı yetkililere ABD’den ihracat lisansı verilmemeye başladı, ABD finans kurumlarından kredi ve borç sağlama imkanları kısıtlandı, vize ambargosu getirildi ve ABD ile bazı ticaret faaliyetleri durduruldu. Bu durum, Türkiye’nin savunma sanayii alanında yerli üretime yönelmesinde etkili oldu.
Trump-Erdoğan görüşmesinde CAATSA yaptırımları en sıcak başlıklardan birini oluşturuyor. Başkan Donald Trump, görüşmenin iyi geçmesi durumunda ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı CAATSA yaptırımlarının kaldırılabileceğini dile getirdi. Beyaz Saray’daki zirvede F-16 ve F-35 gibi kritik savunma projeleri, ticaret hacminin artırılması ve gümrük vergilerinin gözden geçirilmesi gibi başlıklarda da kapsamlı bir değerlendirme yapıldı. Trump, Erdoğan ile hem NATO, hem de bölgesel enerji ve güvenlik konularında işbirliği olanaklarını değerlendirdi. Yakın dönemde CAATSA yaptırımlarının kaldırılması yeniden gündeme geldi. Görüşmeye üst düzey Türk ve Amerikan heyetleri katıldı ve iki ülke arasındaki stratejik diyalogun güçlendirilmesi hedeflendi. Oval Ofis buluşmasının ardından taraflar, ABD-Türkiye ilişkilerinde yeni bir dönemin başlatılması için umutlu mesajlar verdi.
