Tarih 13 Kasım 1918'di. İngiliz, Fransız, İtalyan, Yunan gemileri İstanbul Boğaz'ına girmişti.
30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'na dayanarak Haydarpaşa önlerine demirleyip İstanbul'a çıktılar.
Türk Milleti'nin içi kan ağlıyordu. Mustafa Kemal Atatürk, o gün oradaydı. Dolmabahçe önüne demirleyen 22 İngiliz, 17 İtalyan, 12 Fransız ve 4 Yunan zırhlısını görünce tarihe geçen şu sözünü söyledi:
“Geldikleri gibi giderler.”
Geldikleri gibi gittiler…
16 Mart 1920 tarihinde resmi işgale dönüşen işgal yıllarca sürdü.
Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesinden sonra Fahrettin Paşa komutasındaki 5. Süvari Kolordusu İtilaf Devletleri kontrolündeki tarafsız bölgeye doğru ilerlemeye başladı.
Bunun üzerine Müttefik kuvvetlerde bulunan Fransız ve İtalyan birlikleri geri çekildi. İngiliz birlikleri General Harrington'un emriyle savunma pozisyonu aldı.
İngiltere, Ankara Hükümeti ile anlaşma yolları aramaya başlamıştı. Ankara, İstanbul ve Çanakkale boğazlarının denetimini istedi. İngiltere başbakanı Lloyd George bu reddetti, fakat İngiliz birlikleri ne kadar direnebilirdi ki.
Mustafa Kemal Atatürk'ün General Harrington'a mesaj göndererek İstanbul'u boşaltmaya hazır olmalarını emretmesi kurtuluşun fitilini ateşledi.
Refet Paşa, 19 Ekim tarihinde 100 kişilik bir kuvvetle Gülnihal vapuru ile Mudanya'dan ayrılıp İstanbul'a geldi. Ardından “İstanbul Komutanı” sıfatıyla Selahattin Adil Paşa, 81. Alay ile İstanbul'a geldi.
Refet Paşa ve Selahattin Adil Paşa'nın İstanbul'a gelmesine rağmen işgal sonlanmadı.
24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Barış Antlaşması'ndan sonra, 23 Ağustos 1923'ten itibaren İtilaf Kuvvetleri İstanbul'dan ayrılmaya başladı.
Son İtilaf birliği ise 4 Ekim 1923 günü Dolmabahçe Sarayı önünde düzenlenen bir törenle Türk Bayrağı'nı selamlayarak şehri terk etti. 6 Ekim 1923'te ise Şükrü Naili Paşa İstanbul'a girdi ve işgal resmen sonlandı.
Şükrü Naili Paşa komutasındaki şanlı ordumuz 6 Ekim 1923'te İstanbul'a böyle girmişti.
İşgalci devletler İstanbul'u işgal etmek için 15 Kasım 1920'da donanmadaki gemilerin sayısı 167'ye yükseltti. 3 bin 500 kişilik kuvvetlerini şehre yerleştirdiler… Ancak Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları işgale direndi. Sonunda yenildiler. Ve tek tek gemileriyle birlikle şehri terk ettiler.
4 yıl 10 ay 23 gün süren işgal işte böyle bitti.
Kurtuluşun 97. yılı kutlu olsun.
