Sebze ve Meyvede Yeni Dönem Başlıyor: Hal Yasası Yenileniyor
Hedef: Fiyat İstikrarı ve Üretici Koruması
Ticaret Bakanlığı, sebze ve meyve piyasasında yüksek fiyatları dizginlemek ve üreticinin kazancını artırmak amacıyla Hal Yasası’nda kapsamlı bir değişiklik taslağı hazırladı. Bu yeni düzenlemeyle:
Aracılık maliyetleri düşürülecek
Stokçuluk ve fiyat manipülasyonları cezalandırılacak
Üreticinin doğrudan pazara erişimi teşvik edilecek
Üreticiye Vergi Avantajı ve Ücretsiz Hal Alanı
Yeni yasa taslağı kapsamında üretici örgütleri desteklenerek:
Bedelsiz hal yeri tahsis edilecek
Yüzde 75 kira indirimi uygulanacak
Gelir vergisi muafiyeti getirilecek
Bu adımlar, özellikle küçük üreticilerin büyük zincir marketlerle doğrudan ticaret yapmasını kolaylaştıracak.
Marketler İçin Yeni Yükümlülükler ve Yaptırımlar
Market zincirlerine önemli bir yükümlülük getiriliyor:
Ürünlerinin en az %20’sini doğrudan üreticiden almak zorundalar.
Bu kuralı ihlal eden marketler 50 milyon TL’ye kadar ceza ile karşılaşacak.
Ayrıca fiyat manipülasyonu yapan veya ürünleri stoklayarak piyasadan çekenlere 1 milyon TL, ürünleri çöpe atanlara ise 200 bin TL ceza uygulanacak.
Hal Kurma Yetkisi Artık Belediyede Değil
Taslak düzenlemeye göre:
Yeni hal kurulumu için yetki belediyelerden alınarak Ticaret Bakanlığı'na devredilecek.
Böylece altyapısı yetersiz, dağınık planlamayla kurulmuş hallerin yerine modern, lojistik açıdan uygun tesisler kurulabilecek.
Teminat Sistemi Genişliyor
Üretici alacaklarının garanti altına alınması için mevcut teminat sistemi:
Hal dışında çalışan tüccarları da kapsayacak şekilde genişletilecek.
Aynı zamanda, üretici dışındaki alacaklıların da zararlarını bu teminatlardan tahsil edebilmeleri mümkün olacak.
Tarladan Sofraya Etkin Zincir
Bu yeni Hal Yasası taslağı, üreticiyle tüketici arasındaki zinciri kısaltmayı, fiyatlarda istikrar sağlamayı ve kayıt dışı uygulamaların önüne geçmeyi amaçlıyor. Sebze ve meyve piyasasında daha şeffaf, denetlenebilir ve üretici odaklı bir dönem başlıyor. Taslağın TBMM gündemine ne zaman geleceği ise önümüzdeki günlerde netleşecek.