Bugün 19 Eylül Gaziler Günü. Ankara’yı işgal ederek milli mücadeleye son vermeyi hedefleyen düşmanın büyük taarruzu, Sakarya hatlarında 99 yıl önce durduruldu. Zaferin ardından Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’ya, 19 Eylül 1921’de “gazilik” unvanı ile “mareşallik” rütbesi TBMM tarafından verildi. Atatürk’e “Gazi” unvanı verilmesinin yıl dönümü olan 19 Eylül, 2002 yılından bu yana Gaziler Günü olarak kutlanıyor.
Mustafa Kemal, 1905’te Harbiye’den kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu. Ancak kurmay subay olarak daha ilk görevine gidemeden gözaltına alındı. Sarayda sorgulandıktan sonra tutuklanarak Bekirağa Zindanı’na konuldu. Oğlunun tutuklandığını öğrenen Zübeyde Hanım, Selanik’ten İstanbul’a koştu. Mustafa Kemal’i, Şam’a sürgüne götüren vapur Sirkeci Rıhtımı’ndan ayrıldığında, rıhtımda mavi gözlerinden yaşlar süzülen bir kadını geride bırakmıştı.
İdamı onaylandı
Mustafa Kemal Paşa, 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi. 23 Nisan 1920’de Ankara’da Meclisi topladı ve milli mücadeleyi yurt genelinde örgütledi. 11 Mayıs 1920’de Mustafa Kemal, İstanbul’da toplanan Divan-ı Harp tarafından idama mahkum edildi. 24 Mayıs 1920’de padişah kararı onayladı. İstanbul’daki annesi Zübeyde Hanım, bu zor günlerde evladıyla ilgili idam kararından duyduğu sıkıntı ile felç geçirdi.
Sakarya Zaferi
Yunan Büyük Taarruzu, 23 Ağustos 1921’de başlatıldı. Hedef Ankara’nın işgali, milli mücadelenin söndürülmesi ve Türk egemenliğinin Anadolu’dan silinmesiydi. Türk ordusu, üstün düşman güçlerine karşı efsanevi bir direniş gösterdi. Sakarya Savaşı ile Yunan Büyük Taarruzu geri püskürtüldü. Meclis, zaferin ardından 19 Eylül 1921 tarihinde Mustafa Kemal Paşa’ya Mareşal (Müşir) rütbesi ile Gazi unvanını verdi.
Mükafatların en yücesi
İstanbul’da bulunan Zübeyde Hanım, mareşal rütbesi ve gazilik unvanı verilmesi nedeniyle 27 Eylül 1921’de Ankara’ya çektiği telgrafta, oğluna “...Milletin hakkınızdaki bu sevgi ve itimadı, benim kadar kimseyi duygulandıramaz. Kızkardeşinle beraber alnından öperek ve bağrımıza basarak seni tebrik ederiz” diye seslenecekti. Gazi Mustafa Kemal, annesine “Benim için dünyevi mükafatların en yücesi olan tebrikatınızla mesut oldum” diyeceği teşekkür telgrafı çekecekti.
