Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'deki Suriyeli göçmenlerle ilgili açıklamalarda bulundu.
Çavuşoğlu, CNN Türk'te katıldığı programda Ahmet Hakan'ın sorularını yanıtlarken, şu ifadeleri kullandı:
- Yaklaşık 3.7 milyon Suriyeli göçmen var. Diğer sorunlu bölgelerden de Türkiye'ye gelenler oldu. Düzenli, düzensiz göçmenler 5 milyona yakın. Bazıları ülkelerine döndü. Bazıları Batı ülkelerine gittiler.
- Uzun yıllardır süren uzun bir konu. BM, AB'yle yapılan insani bir işbirliği var. Bu soruna ne açıdan baktığınız önemli. Bu işi siyasete alet etmemek gerek. Bir olgu bu. Türkiye'de bu kadar göçmen var. Suç işlenme olarak baktığınız zaman Türkiye ortalamasına göre değerlendirmek gerekir. Siyasetçilerin abarttığı düzeyde mi ona bakmak gerekir.
- Şartlar oluştuğu zaman, insanların ülkelerine dönmesini de sağlamak lazım. Bunu da sağ görüşlü olarak yapmak lazım. İnsan haklarına saygılı, kendi hukukumuza göre bu yapılmalı.
- Toplumsal derken işin içine giriyor. Sınıra yakın şehirlerde bu sorunun olduğunu görüyoruz. Kilis'te Hatay'da sorunların arttığını görüyoruz. 85 milyona baktığımızda böyle bir sorun yok. Kent kent bakmak lazım. 85 milyona baktığımızda demografik bir bozukluk yok. Önemli olan bunları geri göndermek.
- Bizim terörden arındırdığımız yerleri Suriyeliler güvenli olarak görüyor. Fakat hepsi oradan gelmiyor. Önümüzdeki süreçte Türkiye'deki göçmenleri göndermek üzere bir proje başlattık. 4 ülkeyle beraber. AB ve yüksek temsilci artık bu konuda daha yapıcı bir işbirliği yapmak istiyorlar. BM, Suriye Rejim'i ile görüşmelere başladı. Güvenli bir ortamın oluştuğundan emin olmak için bu görüşmeler başladı.
- Sahada biz kolaylaştırıcı bir rol üstlendik. İnsani konularda BM üzerinden uluslararası örgütlerden, sivil toplum örgütlerinden bu tür işbirliği yapılabilir. Öncelikle insani can güvenliğini sağlamak lazım. Daha sonra bu insanlar ülkelerine döndükten sonra temel ihtiyaçlarını karşılamak lazım. Okul, hastane, barınma gibi.
- Rejim ara sıra af ilan ettiğini söylüyor. Kontrol ettiği yerdeki insanlara da gerekli hizmeti veremiyor. Ama en önemlisi can güvenliği. Öyle olsaydı Lübnan'da göçmen kalmazdı. Ayrıca döndükten sonra temel ihtiyaçların karşılanabileceğinden de emin olması lazım insanların.
- Tüm bu şartlara rağmen Türkiye olarak biz bu göçmenleri göndermeye devam ediyoruz. Geçen sene yurt dışına gönderdiğimiz göçmen sayısı yüzbinlerdi. Bu sene gönderilen göçmen sayısı ilk 3 ayda 21 bin.
- Afganistan'a bile Taliban'dan sonra 9 bin 700 Afgan uçaklarla geri gitmek istediler. Geliyorlar sınırda yakalanıyorlar. Avrupa'ya gidemeyeceğini görünce ülkelerine geri gitmek istiyorlar. Ayrıca girişi engellenenler var Geçen sene 451 bin göçmenin sınırda geçişini engelledik.
- Burada duvarlar, çitler, optik kameralar var. AB'de Türkiye'nin sınırdaki projelerimize destek veriyor. Çünkü Türkiye'den bu mülteciler geçmesin Avrupa'ya gelmesin istiyorlar. Birileri sanki Türkiye'nin sınırlarında hiçbir tedbir yok. Hiçbirisi engellenmiyor ve geri gönderilmiyor gibi algı var. Böyle olmadığı için bu rakamları paylaştım.
- Halkımızın elbette duyguları var. Biz bu görüntüleri kışkırtanları eleştiriyor. İftiraya varan aşağılayıcı eleştiriler yurt dışına giden vatandaşlarımıza yapılmadı mı? Türkler gettolaşıyor Avrupalı olmadı diye eleştiriler yok mu? Asimilasyon hemen olacak diye bir şey yok. Yanı başımızdaki ülkeden gelse bile kültürel farklılıklar var. Bu bir sorun. Biz bu sorunu yönetiyoruz. Ama ırkçılık yapmadan, insanlık anlayışından ve hukuktan uzaklaşmadan bu konuyu ele almak lazım.
- Elbette şu anda AB ve Mülteciler Yüksek Konseyi Suriyeliler ile görüşmeler yapıyor. Ayrıca BM temsilcisi bu konuları da ele alıyor. Biz ne diyoruz. Taliban'la angajmana giriyoruz. Ülke çökmesin daha fazla mülteci gelmesin, teröristler yeniden türemesin diye. Biz tanımadan angajmana girmesinin faydalı olduğuna inanıyoruz. Son günlerde Rejim YPG ve PKK ile ciddi çatışıyor. Biz Suriye'nin toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Bu YPG/PKK'nın da Suriye'yi bölme planları var.
- Ülkedeki yönetimle aramız iyi değil diye ülkenin parçalanmasını destekleyemeyiz ki. Terör örgütünü destekleyemeyiz. Bunlar esasen istihbaratı ilgilendirdiği için geçmişte istihbarat düzeyinde görüşmeler olmuştu. Bunu da Cumhurbaşkanımız dile getirmişti. Göçmen konusu uluslararası bir sorun olduğu için BM'nin ve uluslararası örgütlerin angajmana girmesi lazım.
