Antik Roma'da okuryazarlık, özellikle aristokrasi ve varlıklı sınıflar arasında oldukça yaygındı. Eğitim, Roma toplumunda önemli bir yere sahipti ve gençler, okuma, yazma, hitabet ve diğer entelektüel becerilerle donatılırdı. Yazı yazma, günlük yaşamın ve eğitimin temel bir parçasıydı ve bu süreçte kullanılan araçlar, yazının kolayca düzenlenebilir ve taşınabilir olmasını sağlayacak şekilde tasarlanmıştı.
Antik Romalılar, yazı yazmak için "stylus" adı verilen bir kalem kullanıyorlardı. Stylus, genellikle metal, kemik ya da fildişinden yapılan, bir ucu sivri, diğer ucu ise düz veya top şeklinde olan bir yazı aracıdır. Bu sivri uç, yazı yazmak için kullanılırken, düz uç ise yazıların silinmesi veya düzeltilmesi için kullanılıyordu.
Yazı yazılan yüzey ise genellikle balmumu kaplı tabletlerdi. Bu tabletler, ahşap çerçeveler içinde yer alan ve üzerine ince bir balmumu tabakası sürülmüş yüzeylerdi. Balmumu, yazı yazmaya uygun yumuşak bir yüzey sağlıyordu. Yazı yazmak için stylus’un sivri ucu balmumu yüzeye bastırılır ve yazı oluşturulurdu. Eğer yazılan bir şeyin düzeltilmesi gerekiyorsa, stylus’un düz ucu balmumunu ısıtmak ve yüzeyi düzelterek yazıyı silmek için kullanılırdı. Bu, o dönemin "tükenmez kalemi" olarak adlandırılabilecek bir işlev sağlıyordu.
Balmumu tabletler, yazı yazmanın yanı sıra oldukça pratik ve taşınabilir bir araçtı. Birkaç tablet bir araya getirilerek kitap benzeri bir yapıya dönüştürülebiliyordu. Bu tabletler özellikle mektuplar, notlar, okul çalışmaları ve geçici kayıtlar için kullanışlıydı. Stylus ile yazılan metinler gerektiğinde kolayca silinip tekrar yazılabilirdi, bu da tabletlerin tekrar tekrar kullanılmasına olanak tanıyordu.
Kalıcı yazı ve belgeler için ise balmumu tabletler yerine parşömen veya papirüs gibi malzemeler kullanılırdı. Bu malzemeler, daha dayanıklı ve uzun ömürlü olduğundan, resmi belgeler, yasalar, edebi eserler ve önemli kayıtlar için tercih edilirdi. Ancak balmumu tabletler, özellikle geçici ve kişisel notlar için vazgeçilmez bir araçtı.
Bu yazı araçları, o dönemin teknolojisiyle kıyaslandığında, "tükenmez kalem" işlevi gören, tekrar tekrar kullanılabilen ve yazıları düzenleme imkanı tanıyan etkili bir sistemdi. Bugün, bu sistemin kalıntıları müzelerde sergilenmekte ve antik Romalıların günlük yaşamlarına dair önemli ipuçları sunmaktadır.
