Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında toplandı. Toplantının ardından Bakan Koca açıklama yaptı.
65 yaş üstü vatandaşlar için memleketlerine, refakatçi eşliğinde 1 aylık bir seyahat izni verileceğini söyleyen Bakan Koca, genel seyahatler için de 'HES Kodu' alınması şartı getirileceğini duyurdu.
Bakan Koca, sınavlarda maske zorunluluğuna ilişkin soruya da açıklık getirdi.
Bakan Koca'nın açıklamaları şöyle:
"Mücadelemiz yakın dönemlerdeki en büyük seferberlik. Bugün 9 haftalık mücadelenin tek tek ama hep birlikte tedbirlerin sonuçlarını alıyoruz. Yeri geliyor çileye de katlanıyoruz. Ev hayattır, ev hastalığa karşı hayat olmaya devam edecektir. Yeni vaka sayılarındaki düşüş başarımızdır. 1000'in altına düştüğünde bu düşüş nihai başarının işaret fişeği olacaktır. Duygularımızın, alışkanlıklarımızın kabullenmekte zorlanacağı ama aklın dikkate almak zorundayım dediği bir gerçek var.
Dünya virüsten kurtulacağımız tarihi bilemiyor. Bu öngörülebilir olsaydı bu riske karşı mücadelenin tam olarak sonuçlanması beklenirdi. Ne zaman etkisiz hale getirileceğini bilmek mümkün değil. Yeniden planlanan hayatta virüse karşı koruma tedbirlerini ilk plana alıyoruz. Bugünlerde, bayrama birkaç gün kalmışken söylediklerim yakın günler için müjde yüklü olsun isterdim ama gerçekçi değil. Erken umut tedbirleri önemsiz kılmasın. Bizim aramızda dolaşan insanlara tanı konuyor. Virüsü kimin taşıdığını bilemeyeceğimiz için yeni hasta sayısının azalması güvence değildir. Sokağa maskesiz çıkılmamalıdır, 1.5 metre sosyal mesafe kuralına mutlaka uyulmalıdır.
BAYRAM UYARISI
Size bayram için veremediğim haberleri daha ilerisi için verebilirim. Bayram günlerinde tedbirlere uyarsak sonrasında özgür kalabiliriz. Bu bayramı eski bayramlar gibi kutlarsak hastalığın tırmanışa geçtiği günlere dönebiliriz. Anne babalarımıza, büyüklerimize hassasiyetimiz tehlikeli yakınlık olmasın. Onlar için en güzel sözleri düşünüp arayalım.
Bayram sonrası günler daha özgür olacak ama tedbirlere uyarak uyacağımız daha geniş bir sosyal hayatımız olacak. İkinci dönemdeki bu hayat tarzına kontrollü sosyal hayat diyoruz. Sağlık güvenliğini riske eden her ihtimale karşı dikkatli olacaksınız.
İŞ YERLERİ İÇİN KURALLARI GÖSTEREN AFİŞLER
Bakanlığımız bu günlerde kontrollü sosyal hayatın muntazam uygulanması için girişimlerde bulunuyor. Riskleri önlemek için, bakanlıklarla ortak çalışmalar yaptık. Riskli kavşak noktalarına, havaalanlarına test kurduk, kurmaya da devam ediyoruz. Risk oluşturabilecek sektörleri masaya yatırdık. 20 Mayıs'tan sonra iş yerleri girişinde kuralları gösteren afişlerle karşılaşacaksınız. Hayat Eve Sığar uygulaması ile vatandaşımız bu iş yerlerinin uyumunu puanlandırabilecek. Asılı afişlerde iş yeri mekan durumu, çalışma saati ve bir arada çalışabilecek azami insan sayısını göreceksiniz. Açılabilecek iş yerleri için de rehberler hazırlanmaktadır.
SEYAHAT İÇİN 'HES KODU' ŞARTI
Uçağa binerken bu uygulama serbest giriş kartı olacak. Seyahat ederken bizlerden risk taşımadığımızı göstermemiz istenecek. Özel bir bilgi değildir. Bu uygulamaya öncelikli olarak şehirlerarası ulaşımda geçiyoruz. Mobil uygulama üzerinden (Hayat Eve Sığar) HES Kodu ile şehirlerarası ulaşım yapabileceksiniz. HES uygulaması ile mobil uygulama üzerinden alacağınız kodu kullanarak uçak ve tren seyahati yapabileceksiniz. Kod sayesinde kimlik numarası gibi veriyi başkasıyla paylaşmak zorunda kalmayacak.
Pandemi ile mücadelenin bir cephesi de bütün hayatın yeniden sağlık bulmasını amaçlayacaktır.
Bu bayram tebessüm dolu bakışın mesafeyi aradan kaldıracağı bir bayram olacak. Büyüklerimizle bir araya gelemiyoruz. El öpenlerin çok olsun sözünü belki telefonda söyleyebiliyoruz ama yakınlıkları ifade etmenin yolu sayısız. Bayramınız mübarek olsun.
SORU - CEVAP
(Sağlık turizmi) Bu süreçte sağlık turizmini kontrollü bir şekilde yapmayı amaçlıyoruz. Sağlık turizmi sezonunu erken yani bugünden itibaren başlattık. İstanbul'da hastanelerle yoğun bakımı sorunu çözülecek. 1262 toplam yoğun bakım yatak eklenmiş olacak İstanbul'da.
"R DEĞERİ"
(R0 Değeri) Son dönemde çok konuşulur oldu. Önemli olduğu ifade edilen, önemli olan daha çok yayılım hızını gösteren bir katsayı. Bu kabaca 'R değeri' olarak söylediğimizde ben geçen bir oran vermiştim. O özellikle bugüne kadar olan dönemin ortalamasıydı. Bugün itibarıyla bu oranın 0.72 olduğunu söyleyebilirim. Giderek bu bulaşıcılık hızının azaldığını sayıların giderek düşmeye devam ettiğini gösteren bir oran.
ÖĞRENCİLER MASKE TAKACAK MI?
Öğrencilerimizle ilgili konu Bilim Kurulu'nda görüşüldü. Bugün de görüşüldü. Bu konuyla ilgili rehber de yayımlanmış olacak. Bütün öğrencilerin maske ile sıraya oturması istenecek ve mesafe korunabiliyorsa o durumda maskesini çıkarmasını Bilim Kurulu öneriyor.
Önümüzdeki günlerde sadece semptomu olanlara değil belirli alanlarda herkese test yapılabilecek bir algoritma yapacağız.
"65 YAŞ ÜZERİNE KÜÇÜK BİR MÜJDEMİZ OLACAK"
(65 yaş yasağı) 65 yaş büyüklerimiz bugünlerde büyük fedakarlık gösterdiler. 65 yaş üzeri büyüklerimize küçük bir müjdemiz olacak. Eğer sabit bir yere gittiğinden emin isek ve sağlık açısından sorunları yoksa, ilgili kaymakamlıklar yanında bir, en fazla iki kişi olmak üzere 1 aylık tek yönlü gidiş olmak üzere bir izin durumu yarından itibaren söz konusu. Gideceği yer sabit yaşayabileceği bir yer ise izin veriliyor olacak. Aile hekimleri seyahat edebilir diye bir düzenleme yapmış olacaklar. Devamında da kendi aile hekimi takip ediyor olacak. Eğer gideceği yer noktasında sorun yoksa, gittiği yerden de 1 ay geri dönmemek üzere tek yönlü gidiş söz konusu olacak. Adresi bilinerek gönderilmiş olacak.
KORONAVİRÜS TEDAVİLERİ
Tedavideki algoritma farklılığımız hastanedeki yükü azaltma farklılığımız oldu. Dünyadaki hiçbir ülkede böyle olmadı. Bizim yatak doluluk oranımız yüzde 30-32'yi geçmedi, yoğun bakım da yüzde 60-62'yi geçmedi. Dünya hastaları yatıracak yatak bulamadı.
İKİNCİ DALGA RİSKİ VAR MI?
(İkinci dalga riski) İkinci dalga riski şu dönemde düşünmüyoruz. Özellikle sokağa çıkma yasağı sonrası günler bir yoğunluk olmasının etkisini biz bir hafta, on gün sonra görüyoruz. Geçen hafta pazartesi 1100'e kadar düştü, sonra 1600'lere, 2200'lere kadar yükselen bir önceki haftanın getirdiği bir sonuç var ama bu kontrollü bir dönem oldu. Bize 3-4 gün kaybı oldu. Bugün ve yarın daha aşağı düşeceğini görüyoruz. Bu hareketliliğin kontrollü olması gerekiyor. Hareketlilik olabilir ama maske ve mesafeye bu anlamda hassasiyet gösterirsek bize ciddi faydası olacak. Kurallara uyarsak ikinci dalga riski görmüyoruz.
AŞI ÇALIŞMALARI
Erciyes'teki çalışma önemsediğimiz bir çalışma. Türkiye'deki çalışmaların hayvan deneyi aşamasında gelen birkaç tanelerinden birisi. Aşıyla ilgili herkes bir şeyler söylüyor. Aşı 3-4-6 ayda hemen gündeme gelebilecek, kullanılabilecek bir durum değildir. 8-10 aylık zaman diliminden önce olacağını düşünmüyoruz. En fazla mesafe alan ülke de Çin. Türkiye'de hayvan deneyi aşamaları da 2-3 ay daha sürebilir. Erkenden biz aşı yapıyoruz 2-3 ay sonra rahat olun gibi bir yaklaşım içinde olmak istemiyorum. Aşı hassas bir konu.
ATAMALAR
Bu dönemde Bakanlık olarak atamaları yapmıştık. 33 bin kişi ile ilgili atama dönemi geçirdik. Önümüzdeki aylarda da ihtiyaç olduğunda bu alım yine söz konusu olmuş olacak.
NORMALLEŞME SÜRECİ
Çok riskli olan alanların en geç açılması en doğal olanı. Bununla ilgili rehberler hazırlandı. Restoranlar mesela, oturma düzeni dahil olmak üzere sektör temsilcilerinin de beklentilerini nasıl sağlıklı bir boyutla şekillendirebiliriz diye bakıldı. Hazırlanmaya da devam ediyor. Turizmle ilgili restoranların uyması gereken kurallarla ilgili de rehber hazırlanarak yayımlandı. Bayramdan önce düşünülmüyor. Bayramdan sonra salgının seyrine göre dinamik bir yaklaşımla Bakanlar Kurulu'nda gündeme gelmiş olur. Cumhurbaşkanımız gerektiğinde ilan etmiş olur.
HAZİRAN AYINDA SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI DEVAM EDECEK Mİ?
Sokağa çıkma kısıtlamasıyla ilgili hem büyüklerimiz hem gençlerle ilgili durum değerlendiriliyor. Bu daha da gevşetiliyor olacak Bakanlar Kurulu'nda gündeme gelir. Bu şekilde devam etmez ama yeni dönemde daha çok riskli gördüğümüz hasta/yaşlı/kronik hasta grubumuzu kontrol etmek istiyoruz.
