Edep, insanı utanılacak dan koruyan sağlam bir irade ve vicdan duygusudur.
Edep, kişinin kendini bilmesi, ahlak sınırını aşmamalıdır. Takva ile edep arasında bir ilişki vardır. Takva kalpte bulunması gereken Hakk'a sığınma ve korunma duygusudur. Kalpteki takva zahire edep olarak yansır. Çünkü edepte eliyle ve diliyle başkalarını incitmeme kaygısı vardır.
Yeryüzünde ilk edepsizliği yapan iblistir. Hem de bu edepsizliği benlik iddiasıyla yapmıştı.
''Ademe secde edin'' ilahi emrine karşı O'nu çamurdan, beni ateşten yarattın, diyerek edepsizlikle secde etmekten imtina etmiştir.
Yaptığı edepsizlik sonrası hak ettiği ilahi huzurdan kovulma cezasına çarptırıldı nda ise, bir edepsizlik örneği daha sergileyerek, ''Beni kendis sebebiyle azdırıından dolayı ben senin sırat'ı müstakımin üzerinde oturup onların yollarını keseceğim, demişti. (Araf; 7/ 11-16)
Böylece kendi azgınlığını bile Allah'a isnat küstahlığını göstermişti.Yüce Peygamberimiz sav de bir hadisinde: '' Rabbim beni en güzel ahlakla tedip etti, buyurmuştur.
***
Hadis; Allah'ım! Senden; tertemiz bir hayat, dostdoğru bir ölüm ve huzuruna rezil rüsva etmeyecek bir dönüş istiyorum. (Hakim)
Kalplerimizi yönlendiren Allah'ım! Kalplerimizi sana itaate yönelt.(Müslim)
Ademoğlu ihtiyarlayıp çöker fakat kendinde iki şey gençleşir; Mal hırsı ve yaşama hırsı. (Müslim)
Bir mü'min; insanların canına ve malına zarar vermeyeceğinden emin oldukları kişidir. (Nesai)
Veren el alan elden daha hayırlıdır. (Buhari)
