Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri operasyonlarının ardından Türkiye ile Rusya arasındaki ticari ilişkiler hızla gelişti. Türkiye, 2024 yılında Rusya’nın en büyük üçüncü ticaret ortağı oldu. Bu dikkat çekici yükseliş, enerji ihracatının ve ekonomik iş birliklerinin etkisiyle gerçekleşti.
Türkiye, Ticaret Listesinde İlk 3’te
Rusya Federal Gümrük Servisi’nin (FCS) Ocak-Ekim 2024 dönemi verilerine göre, Rusya’nın en büyük ticaret ortakları sıralamasında Türkiye, yüzde 8, 3’lük payla üçüncü sırada yer aldı.
- Çin, yüzde 33, 8 ile birinci sırayı aldı.
- Hindistan, yüzde 8, 8 ile ikinci oldu.
- Türkiye, yüzde 8, 3 pay ile üçüncü sıraya yükseldi.
Belarus ve Kazakistan ise sırasıyla yüzde 7, 1 ve yüzde 4 ile ilk beşi tamamladı. Almanya, Güney Kore, İtalya ve Ermenistan gibi ülkeler ise listenin devamında yer aldı.
Ticaret Hacmi 48 Milyar Dolara Ulaştı
2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin Rusya ile toplam ticaret hacmi 48 milyar dolara ulaştı.
- Çin, 197 milyar dolarlık ticaret hacmiyle lider konumunu korudu.
- Hindistan, 51 milyar dolarlık hacimle ikinci sırada yer aldı.
- Türkiye, Hindistan’ı yakalayarak 48 milyar dolarla üçüncü sıraya yükseldi.
Bu tablo, 2021 yılına göre Türkiye’nin önemli bir sıçrama yaptığını gösteriyor. O dönemde Türkiye altıncı sıradayken, Hindistan ilk 10 içinde bile yer almıyordu.
Enerji Ticareti Öne Çıkıyor
Rusya ile Türkiye arasındaki ticaretin büyük bir bölümünü enerji ihracatı oluşturuyor. Türkiye, Rusya’dan doğalgaz, petrol ve kömür gibi enerji ürünleri alırken, sanayi ürünleri ve tarım ürünleri ihracatında da önemli bir rol oynuyor.
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’na göre, 2024 yılında Rusya’nın dost ülkelerle ticaret hacmi toplam ticaretinin yüzde 80’ini aştı. Bu oran, 2021’de yüzde 50’nin altındaydı. Türkiye, enerji alımları sayesinde bu hacmin önemli bir kısmını oluşturdu.
Yaptırımların Ticarete Etkisi
Rusya, Ukrayna savaşının ardından ABD ve AB tarafından ağır ekonomik yaptırımlara maruz kaldı. Bu yaptırımlar, dış ticaret ödemelerinde ve lojistik süreçlerde ciddi zorluklara neden oldu.
Rusya Merkez Bankası’nın 28 Aralık 2024 tarihli raporuna göre, yaptırımlar nedeniyle ticaret işlemlerinde yeni çözümler geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor. Özellikle nakliye maliyetlerinin artması ve ödeme sistemlerinde yaşanan aksaklıklar, firmalar için risk oluşturuyor.
Türkiye’nin Stratejik Rolü
Türkiye’nin Rusya ile artan ticari ilişkileri, hem ekonomik büyüme hem de enerji güvenliği açısından stratejik bir önem taşıyor. İki ülke arasındaki iş birliği, enerji ve tarım gibi temel sektörlerde derinleşirken, siyasi dengelere de etki ediyor.
Bu süreçte Türkiye’nin, tarafsız bir politika izleyerek ekonomik fırsatları değerlendirdiği ve enerji tedarik güvenliğini sağladığı gözlemleniyor.
Gelecek Beklentileri ve Tartışmalar
Türkiye’nin Rusya ile ticarette üst sıralara yükselmesi, ekonomik büyümeye katkı sağlasa da bazı analistler bu durumun Batı ile ilişkilerde gerilime yol açabileceğine dikkat çekiyor.
