Sağlığa zararları bilimsel olarak kanıtlanmış trans yağlar konusunda Türkiye, iki yıl aradan sonra mevzuat değişikliğine hazırlanıyor. 2017’de yürürlüğe giren mevcut uygulamada yağlar ve bunları içeren gıdalarda yüzde 2’den fazla trans yağ olması halinde bakanlığa bildirim zorunluluğu bulunuyor. Gıdalardaki trans yağ miktarını AB uygulamalarına yaklaştıracak bir mevzuat hazırlamayı hedefleyen Tarım ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve ilgili diğer kuruluşlardan görüş istedi.
NEREDE KULLANILIYOR
Sağlık Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre trans yağlar, margarinler gibi sıvı yağların katı yağlara dönüştürülmesiyle ortaya çıkıyor. Yaygın olarak krakerler, kurabiye-kekler, dondurulmuş hamur işleri (börek, turta, kremalı pasta vb), pastane ürünleri (poğaçalar, tatlı-tuzlu hamur işleri), atıştırmalıklar (bazı mikrodalga patlamış mısır), bazı margarinler, kahve kreması, bisküviler, pastaların üzerinde kullanılan şekerli karışımlar, bu yağlarla yapılan veya bu yağlarda kızartılan besinlerde bulunuyor. Toplam yağ içinde yüzde 0.5 gram altında ise düşük, yüzde iki gram üzerinde ise yüksek sayılıyor.
2 GRAMIN SINIRI
31 Aralık 2019 itibarıyla trans yağlarla ilgili yeni bir dönem başlayacak. Buna göre krakerler, kekler, kurabiyeler veya yağların üzerine “Trans yağ içermez/Trans yağ yoktur” ifadesinin yazılabilmesi için üründe bulunan toplam yağın 100 gramında bir gramdan az olması gerekiyor. Yine bu düzenlemeye göre bu miktar 2 gramın üzerindeyse vatandaşın kolaylıkla görüp okuyabileceği şekilde ‘Trans yağ bulunur’ ibaresi yazılacak. Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bu uygulamanın değişmesi için görüş gönderdi. Sağlık Bakanlığı görüş yazısında “Tüm gıdalar için endüstriyel trans yağ miktarının 100 gram toplam yağda iki gramın altında kalmasını” istedi. Tarım ve Orman Bakanlığı ise öneriyi değerlendirmeye aldı.
Trans yağların zararları nelerdir?
Koroner kalp hastalığına sebep olabilir.
Diyabete yakalanma riskini arttırabilir.
Obezite riskini arttırabilir.
Ovülasyonun (yumurtalıklardan yumurta atılması) baskılanmasına sebep olabilir.
Karaciğer fonksiyon bozukluğuna sebep olabilir.
Alzheimer, Parkinson vb birçok hastalığa sebep olabilir.
Annenin beslenme tarzına bağlı olarak anne sütüne geçebilir, iyi kolesterol seviyesini düşürebilir, kötü kolesterol seviyesini yükseltebilir.
Kandaki yağ oranını yükseltebilir.
Alınan kalori aynı olmasına rağmen vücutta yağ birikimi ve kilo alımına sebep olabilir.
