Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, Bursa'nın içinden geçen Kayapa-Yenişehir Fayı’nın (KYF) 624 yıldır hareketsiz olduğunu belirterek, bu fayın 7’nin üzerinde büyüklükte bir deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu söyledi. Aykan, Bursa'nın deprem riski ve alınması gereken önlemlerle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
1855’teki "Küçük Kıyamet" Yeniden Yaşanabilir mi?
Bursa'nın Karacabey ilçesinde düzenlenen deprem panelinde konuşan Aykan, geçmişte yaşanan yıkıcı depremlerden bahsetti:
“1855 yılında meydana gelen ve ‘Küçük Kıyamet’ olarak bilinen depremde Bursa büyük yıkım yaşadı. Ulucami’nin kubbeleri yıkıldı, 150 caminin minaresi çöktü, yangınlar çıktı ve şehir büyük kayıplar verdi.”
Aykan, Bursa’nın tarih boyunca deprem kuşağında yer aldığını vurgulayarak, yeni keşfedilen Kayapa-Yenişehir Fayı’nın ciddi bir tehlike oluşturduğunu ifade etti.
Yeni Fay Haritaları Şart
Ankara, Kocaeli ve Eskişehir Teknik Üniversitelerinin ortak çalışmasında, Kayapa-Yenişehir Fayı’nın batı bölümünün 1855 depremlerine, doğu bölümünün ise 1400 yılındaki büyük depreme neden olduğu tespit edildi. 1400’den bu yana suskun olan fayın, enerjisini büyük bir depremle boşaltma potansiyeline sahip olduğu belirtildi.
Aykan ayrıca Bursa’nın diri fay haritasında eksiklikler olduğunu belirterek, fay hattı üzerindeki yapılaşmaya dikkat çekti:
“Bursa’da çok fazla fay hattı var. Fay hatları üzerinde yapılaşma kesinlikle olmamalı. Mikro bölgeleme ve afet risk haritalarının çıkarılması gerekiyor. Ancak Bursa’da bu çalışmalar hâlâ yapılmıyor.”
Bilimsel Çalışmalar Eksik
Aykan, Bursa’da paleosismolojik çalışmaların yapılmadığını, yani fayların geçmişteki deprem davranışlarının detaylı bir şekilde incelenmediğini söyledi. Bu çalışmaların, bölgenin deprem riskini daha iyi anlamak ve önlem almak için hayati önem taşıdığını vurguladı.
Bursa’nın Tüm İlçeleri Fay Hatlarıyla İç İçe
Aykan, Bursa’nın 17 ilçesinin neredeyse tamamının sınırlarından fay hatları geçtiğine dikkat çekti. Yerel yönetimlerin, bina denetimlerini artırması ve afet risklerini belirten detaylı haritaları hayata geçirmesi gerektiğini ifade etti.
Alınması Gereken Önlemler
- Mikro bölgeleme çalışmaları yapılmalı: Deprem risk bölgeleri ve fay hatları haritalarla belirlenmeli.
- Fay hattı üzerindeki binalar denetlenmeli: Fay hatlarında yapılaşmaya izin verilmemeli.
- Paleosismolojik çalışmalar yapılmalı: Fayların geçmiş davranışları incelenerek risk analizi çıkarılmalı.
Bursa İçin Kritik Bir Uyarı
Aysun Aykan, tüm bu önlemlerin alınmaması halinde, Bursa’da ciddi can ve mal kaybına neden olabilecek büyük bir deprem yaşanabileceği uyarısında bulundu.
