''KİM izzet ve şeref istiyor idiyse, bilsin ki, izzet ve şerefin hepsi Allah'ındır. O'na ancak güzel sözler ulaşır. Müminleri de Allah'a amel-i sâlih ulaştırır. Kötülüklerle tuzak kuranlara gelince, onlar için çetin bir azap vardır ve onların tuzağı bozulur.

(Fatır Sûresi,10.)

İnsanı değerli yapan dilidir.

Allah insanın dışında hiçbir varlığa bu güzel nimeti ihsan etmemiştir. İnsan olarak çoğu zaman öneminin farkında bile olmadığımız bu hasletimizle ilgili olarak, Allah; "Güzel sözler ve insanları bağışlama, arkasından incitme gelen sadakadan daha iyidir" (2/263) buyurmaktadır.

İnsan diliyle hem kendini yüceltir, hemde başkasını.

Dilden kalbe yol vardır derler. Öyle ki insan, bin bir güçlükle ve zaman harcayarak, emek verip ter akıtarak çıktığı mevkilerden birkaç sözle düşebilir. Nerede, nasıl konuşacağını düşünüp tasarlayamayan insan, çok sınırlı kullanması gereken bataryasını bitirip, lâzım olduğu yerde güçsüz kalır.

Dil, nice dostlukları bitiren, gönülleri fethedip nice düşmanları barıştıran, gücünü gönülden alan bir emanettir, dil. "Yumuşak sözler taş kalplere bile tesir eder", deyişi bu hakikate işaret eder. Allah bir adama her şeyin tatlısını, yalnız dilin acısını verdi mi insan ne yapsa kâr etmez. Öylesinin sevimli, cana yakın olmasına imkân yoktur. Çünkü o dil ağzın içinde her dönüşünde can yakar, kalp kırar.

Dil yarası yaraların en derinidir. Kendini tutamayıp söylenen bazı kırıcı kelimeler öyle derin yaralar yapar ki, zamanla geçse de, açıldığı yerde izi kalır. Dil yarası ruhun en gizli yerlerinde boyuna işler, bir türlü kapanmak nedir bilmez.

Hazreti Ali : ''Kılıcların açtığı yaralar iyileşir amma, dilin açtığı yara asla iyileşmez.'' buyurayak, bu hususa işaret etmiştir.

Bazı insanlar için "ağzından bal akıyor" derler. İşte bu ağızdan akan bal, tatlı dilin balıdır. Güler bir yüz, tatlı bir dille tamamlandığı zaman, insana bütün kapılar açılır. Büyüklerimiz "Gönüllerin anahtarı yumuşak huy ve yumuşak kelimelerdir" demişlerdir. Gerçekten dilin, tatlı dil olmak şartlarıyla açamayacağı kapı, çözemeyeceği düğüm yoktur.

Peygamber Efendimiz (sav) de, "Tatlı dil sadakadır" buyurmuştur. Güzel söz, sahibini Allah'ın rızasına kavuşturan, nimet içinde bırakan, fazilet ve iyilik nev'inden bir haslettir.

Hz. Ömer diyor ki: "Ey Kâbe seni bin sefer yıksam yine yapabilirim. Ama kırık bir kalbi asla!"

Dilimizin afetleri..

''Senden soruluncaya kadar susmak, susturuluncaya kadar söylemekten hayırlıdır.'' (Hz. Ali)

''İnsan, hayvandan konuşmakla üstündür. Ama doğru konuşmazsan hayvanlar senden üstün olurlar.'' (Şeyh Sâdi)

''İnsan dilini tutup konuşmadıkça, ayıbı da hüneri de gizli kalır.'' (Şeyh Sâdi)

''Gelür kem sözle başa çok belâlar.

Savar mâkul söz nice kazâlar.''

''Söz ola kese savaşi, söz ola kestire başi. Söz ola agili aşi bal ile yag ede bir söz.''

''Eğer hor eğer hürmet, Kişiye sözden gelir.'' (Yunus Emre)

''Sözün en güzeli, söyleyenin doğru olarak söylediği, işitenin yararlandığı sözdür.''

''Bin düşün, bir konuş! Bu daha iyidir.''

''Doğruluğunu tam bilmediğin bir sözü söyleme!'' (Sâdi)

''Güzel söz, demir kapıyı açar.''

''Güzel sözler, petekten damla damla sızan bala benzer; insanın ruhuna tat verir.'' (Hz. Süleyman)

''Kelâm ile kemâli birleştirmek gerek.''

''Yeşillikler, topragin çirkinligini kapattigi gibi, tatli sözler de insanin birçok kusurunu örter.''

''Kılıç yarası iyi olur; dil yarası onmaz.''

''Cebinde para bulunmayanın, hiç değilse dilinde bal bulunmalı.''

''Para ile köle satın alamadığına üzülme; insanları tatlı dille de kendine esir edebilirsin.'' (Hz. Ali)

''Bir insana söz anlatmak için yakasını, paçasını tutmanız yersizdir. Sizi dinlemek istemiyorsa, dilinizi tutun daha iyi olur.''