Yemek yerken ya da yüzünüze hafifçe dokunduğunuzda ani ve elektrik çarpması benzeri bir ağrı başlıyorsa, bu durum düşündüğünüzden daha ciddi olabilir. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Abuzer Güngör, halk arasında "intihar hastalığı" olarak da bilinen trigeminal nevralji hakkında önemli bilgiler verdi.
Sessiz Başlayan Ama Hayatı Etkileyen Bir Hastalık
Trigeminal nevralji, genellikle yüzün bir tarafında aniden başlayan ve tarif edilmesi güç olan keskin ağrılarla kendini gösteren nörolojik bir rahatsızlıktır. Prof. Dr. Güngör, bu durumu şöyle tanımlıyor:
“Yüzünüze sadece hafifçe dokunduğunuzda bile tüm başınıza yayılan elektrik çarpması gibi bir ağrı hissediyorsanız, bu trigeminal nevralji olabilir. Bu hastalık çoğu zaman tetkiklerde görünmez ama etkisi yaşamı altüst eder.”
Hangi Sinir Etkileniyor?
Hastalığın temelinde, beşinci kafa siniri olan trigeminal sinirin etkilenmesi yatıyor. Bu sinir, yüzün duyu bilgilerini beyne taşımakla görevli. Trigeminal nevraljide bu sinire baskı olması, şimşek çakması benzeri, kısa ama şiddetli ağrı ataklarına neden olur.
Kadınlarda Daha Sık Görülüyor
Trigeminal nevralji genellikle 50 yaş üzeri bireylerde ortaya çıkar. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık rastlandığını belirten Prof. Dr. Güngör, en yaygın nedenin trigeminal sinire baskı yapan bir damar olduğunu ifade ediyor. Daha nadir olarak tümörler veya multipl skleroz (MS) gibi hastalıklar da bu ağrılara yol açabilir.
Basit Uyaranlar Şiddetli Ağrıya Yol Açabilir
Yanak, çene, dudak ve göz çevresinde görülen bu ağrılar, diş fırçalama, konuşma, yeme veya yüz yıkama gibi sıradan aktivitelerle tetiklenebilir. Prof. Dr. Güngör, “Ağrılar çoğunlukla tek taraflıdır ve elektrik çarpmasına benzer kısa süreli ataklar şeklindedir” diyor.
Diş Ağrısıyla Karıştırılıyor
Birçok hastanın bu ağrıları diş sorunlarıyla karıştırdığı ve yanlışlıkla diş çektirdiği görülüyor. Bu nedenle doğru tanı koymak büyük önem taşıyor. Tanıda ilk adım, ayrıntılı bir klinik değerlendirme. Hastanın ağrı tipi, süresi ve tetikleyici faktörleri dinlenir. Daha sonra Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme ile sinire baskı yapan damar ya da kitle araştırılır.
Trigeminal Nevraljide Tedavi Seçenekleri
Tedavide farklı yaklaşımlar mevcut. İlk basamakta antiepileptik ilaçlarla ağrı kontrolü sağlanabiliyor. Ancak zaman içinde bu ilaçların etkisi azalabiliyor veya yan etkileri tolere edilemez hale gelebiliyor. Bu durumda girişimsel veya cerrahi tedavi yöntemleri gündeme geliyor.
Radyofrekans Tedavisi: İnce bir iğneyle sinire ulaşılarak, ağrı ileten lifler özel bir ısı yöntemiyle devre dışı bırakılır. Cerrahiye uygun olmayan hastalar için iyi bir alternatiftir.
Mikrovasküler Dekompresyon: Altın standart kabul edilen bu cerrahi yöntemde, sinire baskı yapan damar mikroskop yardımıyla ayrılır. Retrosigmoid yaklaşım kullanılarak yapılan bu işlem, hastaya özel olarak planlanır.
Prof. Dr. Güngör, "Bugünün bilgi birikimi, ileri görüntüleme teknikleri ve mikroskobik cerrahi deneyimi sayesinde bu hastalığın tedavisinde oldukça yüksek başarı oranlarına ulaşılıyor" diyor ve ekliyor:
“Doğru hasta seçimi ve doğru teknikle yapılan cerrahilerde başarı oranı çok yüksektir. Ancak hastaya gerçekçi bilgi vermek, hekimin en temel sorumluluklarındandır.”
