Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinde yer alan ve halk arasında “kalkan kaya” ya da “mantar kaya” olarak bilinen jeolojik oluşum, hem dikkat çekici yapısıyla hem de milyonlarca yıl süren hareketliliğiyle doğaseverlerin ilgisini çekiyor. İnce bir sütun üzerine oturmuş devasa kaya parçası, buzul çağının günümüze ulaşan nadir kalıntılarından biri olarak değerlendiriliyor.
Kocaköy ilçe merkezine yaklaşık 4 kilometre mesafede bulunan bu doğa oluşumu, her yıl 10-15 milimetre arasında kuzeye doğru hareket ediyor. Antropolog Naci Akdemir, bu hareketin Afrika-Arabistan plakasının Avrasya levhasını itmesi sonucu gerçekleştiğini belirterek, “Tırnak büyüme hızında bir ilerlemeden bahsediyoruz” ifadelerini kullandı.
Bir Aşınma Mucizesi
“Mantar kaya” oluşumlarının genellikle rüzgar ve suyla meydana geldiğini belirten Akdemir, Kocaköy’deki yapının ise daha çok buzul aşındırmasıyla şekillendiğini dile getirdi: “Burası su yollarının bulunmadığı bir zemin. Dolayısıyla klasik su aşındırması burada mümkün değil. Bu kaya, buzul çağının bıraktığı izlerden biri. 5-6 milyon yıl öncesine dayanıyor.”
Uzmanlara göre, bu tür oluşumlar dünya genelinde “mantar kaya” ya da “şeytan masası” olarak adlandırılıyor. Kalkan Kaya, bu tür jeolojik oluşumların en tipik ve etkileyici örneklerinden biri olarak öne çıkıyor.
Antik savaş aleti olan kalkana benzetilen yapının üst kısmı geniş, alt kısmı ise ince bir sütun şeklinde. Bu özellikleriyle hem doğa fotoğrafçılarının hem de bölgeye gelen yerli turistlerin ilgisini çekiyor.
