Türkiye’de güvenlik adımları daha da sıkılaşıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nın ortak çalışması sonucu hazırlanan ve Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni yönetmelikle, afet ve savaş durumlarında vatandaşların korunması için sığınak yapımı zorunlu hale getirildi. Artık spor tesislerinden AVM’lere kadar pek çok yapıya sığınak inşa edilecek.
Sığınak Zorunluluğu Genişledi
Yeni düzenlemeyle birlikte, kamu kurumları, özel sektör ve bireylerin inşa edeceği binalarda, binanın kullanım amacı ve bulunduğu bölgedeki nüfus yoğunluğu dikkate alınarak uygun sığınak tipleri oluşturulacak.
Özellikle 5 bin kişi ve üzeri kapasiteye sahip olan:
Spor tesisleri,
Alışveriş merkezleri (AVM),
Millet bahçeleri,
Kapalı otoparklar gibi alanlarda
sığınak yapımı zorunlu hale geldi.
Bu yapılar, artık sadece sosyal veya ticari değil; aynı zamanda kriz anlarında vatandaşın sığınabileceği güvenli alanlar olarak planlanacak.
Metro ve Yeraltı Geçitleri de Sığınak Olacak
Yeni yönetmelikte, metro istasyonları, yeraltı geçitleri, yer altı otoparkları ve kapalı çarşılar gibi alanların genel sığınak olarak kullanılabilmesi için gereken altyapı kriterleri de detaylandırıldı.
Bu alanlarda artık:
Kişi başına minimum 1 metrekare sığınak alanı,
En az 2.40 metre tavan yüksekliği,
Havalandırma sistemleri,
Acil aydınlatma ve iletişim donanımları,
Nükleer filtreleme sistemleri gibi donanımlar zorunlu hale getirildi.
Ayrıca sığınaklar, inşaat alanı hesabında emsal dışı tutulacak. Bu da yatırımcılara ilave yük getirmeden, güvenlik standartlarını yükseltme fırsatı tanıyacak.
Her Sığınak Kayıt Altında Olacak
Yönetmelikle birlikte yapı kullanma izni alınan her binadaki sığınaklar, AFAD kayıt sistemine işlenecek. Böylece olası bir kriz anında nerede ne kadar sığınak olduğu kolaylıkla tespit edilebilecek.
Mevcut binalarda eksik olan sığınak yapıları ise en geç 31 Aralık 2028 tarihine kadar tamamlanmak zorunda.
Hangi Binalar Muaf Tutuldu?
Yönetmelik, tüm yapılar için geçerli değil. Bazı binalarda sığınak zorunluluğu aranmayacak. İşte muafiyet sağlanan yapılar:
Sadece konut amaçlı ve 10'dan az bağımsız bölüme sahip yapılar,
1500 m²’den küçük konut dışı yapılar,
1000 m²’den küçük resmi binalar,
50 ve daha az yatak kapasiteli konaklama tesisleri (otel, yurt, koğuş vb.),
25 ve daha az yataklı engelli, yaşlı ve çocuk bakım evleri,
Tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar,
2000 m²’den küçük sanayi ve imalat tesisleri,
Cezaevleri ve tutukevleri.
Yeraltı Tesisleri İçin Yeni Teşvikler Geliyor
Yönetmelikte dikkat çeken başka bir detay ise yer altı yapılarının teşviki oldu. Sinema, tiyatro, eğlence yerleri, otoparklar, kapalı çarşılar ve pasajlar gibi yapıların yer altına inşa edilmesi belediyeler tarafından teşvik edilecek.
Belediyelere, bu tesislerin gerektiğinde genel sığınak olarak kullanılabilmesi için tüm kolaylıkları sağlama görevi verildi. Bu sayede hem kentsel alanların üstü nefes alacak, hem de kriz zamanlarında hazır sığınak kapasitesi artmış olacak.
