Türk borçlar kanunu’na göre ev sahibi, kiralanan konutu sözleşme süresi boyunca “kullanıma elverişli” halde tutmakla yükümlü. Bu nedenle tesisatın yenilenmesi, kombi veya ısıtma sisteminin değişmesi, çatı ve dış cephe onarımları, kapsamlı asansör bakımları gibi yüksek maliyetli yapısal işler ev sahibine ait kabul ediliyor.
kiracı zorunlu masraf yaparsa iade talep edebilir
Bazı durumlarda ev sahipleri gerekli tamiratları geciktirebiliyor veya yükümlülüğü üstlenmek istemeyebiliyor. Ancak konutun kullanılabilirliğini ya da güvenliğini etkileyen bir sorun ortaya çıkarsa, kiracı zorunlu gideri kendi bütçesinden karşılamak zorunda kalsa bile ödediği tutarı ev sahibinden geri isteme hakkına sahip. Bu harcamalar “zorunlu masraf” olarak değerlendiriliyor.
yargıtay kararları: iade yükümlülüğü net
Yargıtay’ın birçok kararında, kiralanandaki ayıp giderilmeden ev sahibinin sorumluluktan kaçamayacağı vurgulanıyor. Zorunlu tamir için yapılan ödemenin ev sahibi tarafından karşılanması gerektiği, hatta kiracının bu masrafı kira bedelinden düşebileceği ifade ediliyor.
Örnekler arasında çatı akması, elektrik tesisatının tamamen yenilenmesi, kombinin işlevini yitirmesi gibi durumlar bulunuyor.
kiracılar haklarını bilmeli, belgeleri saklamalı
Uzmanlar, kiracıların yaptıkları zorunlu harcamaları mutlaka belgelendirmesi gerektiğini, gerekirse noter aracılığıyla ihtar çekilmesinin süreci kolaylaştıracağını belirtiyor. Sonuç olarak, ev sahibinin kendi yükümlülüğündeki bir masrafı kiracıya yüklemesi mümkün değil. Kiracı zorunlu bir gideri üstlenmişse, ev sahibinin bu bedeli iade etmesi hem yasal bir zorunluluk hem de kira ilişkisinin doğal gereği olarak görülüyor.
