ABD yönetimi, Kazakistan’ın ana ihracat hattı olan Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu’na (CPC) yönelik yaptırımları kaldırarak, bölgedeki enerji dengelerine etki edecek önemli bir karar aldı. Washington’un bu adımı, Kazakistan’ın dünya piyasalarına petrol erişimini doğrudan etkilerken, Rusya'nın yaptırımlar altındaki enerji şirketlerine de sınırlı istisna tanınmış oldu.
Kazak medyasında yer alan ve ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi’ne (OFAC) dayandırılan haberlere göre, ABD, CPC ile birlikte Kazakistan’ın dev enerji sahaları olan Tengiz ve Karaçığanak’a uyguladığı yaptırımları kaldırma kararı aldı.
Yeni Lisans: Rus Ortaklara Sınırlı İzin
OFAC tarafından yayınlanan yeni lisansa göre, yaptırımların kaldırılması yalnızca CPC, Tengiz ve Karaçığanak sahalarıyla doğrudan ilişkili işlemleri kapsıyor. Bu durum, Rusya’nın yaptırım listesinde yer alan Lukoil ve Rosneftgibi enerji devlerinin, yalnızca bu projelerde işlem yapmalarına olanak tanıyor.
Bu kararla birlikte, ABD'nin enerji politikaları kapsamında Rusya’ya yönelik genel yaptırımlar sürse de, Kazakistan’ın ihracat güvenliği için özel bir alan açıldığı görülüyor. Hazar bölgesinin enerji rotaları açısından önemi bir kez daha vurgulanmış oldu.
Hazar Boru Hattı: Avrasya'nın Enerji Koridoru
CPC hattı, Kazakistan’ın en büyük petrol rezervlerinin bulunduğu Tengiz ve Karaçığanak sahalarından çıkarılan ham petrolün, Rusya’nın Karadeniz kıyısındaki Novorossiysk Limanı üzerinden uluslararası piyasalara ulaştırılmasını sağlıyor.
Ancak son yıllarda Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle hem Rus enerji şirketlerine yönelik yaptırımlar hem de hat üzerindeki teknik ve siyasi sorunlar, Kazakistan’ı alternatif güzergâhlar aramaya yöneltmişti. Bu kapsamda Çin ve Azerbaycan ile yeni enerji iş birlikleri gündeme gelirken, ABD’nin bu yeni adımı, Kazakistan için mevcut boru hattını yeniden cazip hale getirdi.
