ABD Başkanı Donald Trump, yaptığı açıklamalarla küresel ekonomi gündemini yeniden belirledi. Trump gümrük vergileri konusunda attığı sert adımlarla hem yatırımcıları hem de dünya liderlerini tedirgin etti. Vergileri 90 gün askıya aldığını duyursa da Çin’e yönelik %125’lik vergi artışı dikkat çekti.
Ticaret Savaşlarında Yeni Bir Dönem
Trump’ın başkanlığı süresince uyguladığı agresif dış ticaret politikaları, yeniden gündeme taşındı. Gümrük vergilerini artırma kararıyla birlikte özellikle Asya ve Avrupa merkezli üretici firmalar büyük bir belirsizlikle karşılaştı.
ABD ile Çin arasındaki ekonomik savaş, Trump’ın açıklamalarıyla daha da sertleşti. Çin’in misilleme niteliğindeki %84’lük vergi oranına yanıt olarak Trump, Pekin'e uygulanan vergileri %125 seviyesine çıkardığını duyurdu. Bu kararın hemen yürürlüğe gireceği bildirildi.
“İnsanlar Korktuğu İçin Vergileri Askıya Aldım”
Trump, daha önce geri adım atmayacağını açıkladığı gümrük tarifeleri konusunda sürpriz bir geri çekilmeye gitti. Vergilerin 90 gün süreyle askıya alındığını belirten Trump, bu kararı “insanlar korktuğu için” aldığını ifade etti.
Trump’ın bu hamlesi, piyasalarda geçici bir rahatlama yarattı. Ancak askıya alma kararının geçici olması ve yeni vergilerin her an yürürlüğe girebilme ihtimali, yatırımcılar için riskleri ortadan kaldırmadı.
Çin ile Anlaşma Umudu ve Bekleyiş
Trump yaptığı açıklamalarda, Çin ile bir ticaret anlaşmasına varılabileceğini ancak Pekin yönetiminin nasıl adım atacağını bilmediğini söyledi. Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, “Çin de bir anlaşma yapmak istiyor ama bunu nasıl başlatacaklarını bilmiyorlar. Biz onların aramasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Bu sözler, ABD’nin Çin’e uyguladığı ekonomik baskının süreceği ancak kapıların da tamamen kapanmadığı şeklinde yorumlandı. Yatırımcılar, iki ülke arasındaki ticaret görüşmelerinin yeniden başlayıp başlamayacağını merakla izliyor.
Trump’tan TSMC’ye Gözdağı
Trump sadece devletlerle değil, küresel teknoloji devleriyle de restleşmeye devam ediyor. Dünyanın en büyük sözleşmeli çip üreticisi olan Taiwan Semiconductor Manufacturing Company’ye (TSMC) yönelik açıklamaları bu tavrın en net göstergesi oldu.
Trump, TSMC’nin ABD'de fabrika kurmaması durumunda %100’e varan gümrük vergisiyle karşılaşacağını söyledi. Özellikle Arizona’da kurulan tesise verilen 6, 6 milyar dolarlık hibe desteğini eleştiren Trump, yarı iletken sektörüne sağlanan teşvikleri gereksiz bulduğunu ifade etti.
Avrupa’ya Enerji Üzerinden Şartlı Muafiyet
Trump’ın hedefinde Avrupa Birliği ülkeleri de vardı. AB ülkelerinin Amerikan ürünlerine uygulanan vergilerden muaf tutulabilmesi için 350 milyar dolarlık Amerikan enerji alımı yapmaları gerektiğini söyledi. Bu çıkış, enerji piyasalarında ciddi tartışmalara yol açtı.
Trump, “Avrupa Birliği ile 350 milyar dolarlık bir açığımız var. Bu hızla ortadan kalkacak” diyerek, enerji satışının dış ticaret açığını kapatma yolunda önemli bir araç olduğunu vurguladı.
“Adeta Para Yağıyor” Açıklaması
Trump, getirdiği vergi politikalarının ABD ekonomisine büyük katkı sağladığını savundu. Yaptığı açıklamada, gümrük vergileri sayesinde günlük 2 milyar dolar gelir elde edildiğini belirterek, “Adeta para yağıyor” dedi. Bu açıklama, destekçileri tarafından olumlu karşılansa da, ekonomistler uzun vadeli etkiler konusunda temkinli.
Küresel Dengeler Sarsılıyor
Trump gümrük vergileri konusundaki politikalarıyla yalnızca ABD’nin değil, tüm dünyanın ekonomik dengelerini etkiliyor. Trump’ın konuşmalarında dile getirdiği ifadeler, diplomatik üsluptan uzak olsa da uygulamada ciddi sonuçlar doğuruyor. Özellikle gelişmekte olan ülkeler bu kararlar nedeniyle ekonomik dalgalanmalarla karşı karşıya kalıyor.
Trump, ticaret anlaşmaları için ülkelere baskı yaptığını açıkça ifade ederek, “Bu ülkeler arıyor, popomu öpüyor, bir anlaşma yapmak için can atıyorlar” şeklindeki çıkışıyla uluslararası diplomasi sınırlarını zorladı.
