Pfizer ve BioNTech'in mRNA teknolojisiyle geliştirdiği Kovid-19 aşısının ilk dozları Türkiye genelinde dün uygulanmaya başlandı. Sağlık Bakanlığı, Türkiye'ye getirilen ve özel koşullarda saklanan 2.8 milyon doz BioNTech'in mRNA aşısının (BNT162b2) uygulanmasıyla ilgili kılavuz yayınladı. Aşı randevusu sırasında tercih edenlere BioNTech aşısının birinci dozu yapılıyor. Aşının 2'nci dozu ise 4 hafta sonra uygulanacak.
"6 SAAT İÇİNDE KULLANILMALI"
Kılavuzda, aşının enjektörsüz olarak sunulduğu belirtilerek, şu bilgilere yer verildi:
"Aşı flakonları sert sarsıntılardan ve darbelerden korunmalıdır. Kullanılmadan önce sulandırılarak seyreltilmelidir. Flakon sulandırılmadan önce veya sulandırıldıktan sonra görünümünde beklenmeyen bir durum gözlemlendiğinde, bu durum mümkünse fotoğraf ile belgelenmeli ve tutanak tutularak Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı'na iletilmek üzere, aşının tedarik edildiği birime en hızlı şekilde bilgi verilmelidir. Sulandırılmamış flakonun görünümü beyaz-kirli beyaz arası renkte donmuş çözelti şeklindedir. Sıvıda herhangi bir renk değişikliği veya başka partiküller görüldüğünde ya da sıvı renksiz hale gelirse flakon kullanılmadan uygun şekilde imha edilmelidir. Erimiş flakon sulandırılmadan önce nazikçe ve yavaşça 10 kez ters yüz edilmelidir. Kesinlikle çalkalanmamalıdır. Oda sıcaklığında iken sulandırılmalıdır. Flakon sulandırıldıktan sonra en geç 6 saat içerisinde kullanılacak şekilde planlanma yapılmalıdır."
SULANDIRMA SAATİ KAYDEDİLMELİ
Kılavuzda, aşının ilk dozunun sonrasında ciddi bir alerjik reaksiyon varlığının görülmesi halinde 2'nci dozunun uygulanmayacağı kaydedildi. Pfizer-BioNTech aşısı dünya uygulamalarında alerjik reaksiyon gelişen vakalar vardı. Aşının 38 santigrat derece ve üzerinde ateşi olan kişilerde, henüz kesin tanı konulamamış akut hastalıklarda, kronik hastalıkların akut atakları sırasında ertelenmesi gerektiğine işaret edilen kılavuzda, "Sulandırılan flakonun üzerine sulandırılma saati kaydedilerek +2 ile +8 santigrat arasında muhafaza edilmelidir" uyarısı da yer aldı.
180 GÜN ŞARTI GETİRİLDİ
mRNA aşısı için, "Kuduz, tetanos toksoidi içeren aşılarla, kızamık, hepatit-A/B aşıları gibi temas sonrası uygulanması gereken aşılarla zaman aralığı bırakılmaksızın uygulanabilir" ifadelerine yer verilen kılavuzda, tüberkülin deri testinin ise ya aşıyla aynı gün yapılması ya da aşı uygulamasından en az 4 hafta sonrasına ertelenmesi gerektiği kaydedildi. Aşının en az 4 hafta ara ile 1'er doz olmak üzere toplam 2 doz olarak uygulanacağı hatırlatılan kılavuzda, özetle şu ifadelere yer verildi:
"İkinci bir talimata kadar aktif Kovid-19 hastasına, 180 gün içerisinde Kovid-19'u geçirmiş (PCR testiyle doğrulanmış) ve aşının uygulanmasından önceki 10 gün içerisinde doğrulanmış bir Kovid-19 vakasıyla temas etmiş kişilere uygulanmayacaktır. Aşının her iki dozu da aynı pandemik aşı ile uygulanmalıdır.
HAMİLELİKLE İLGİLİ BİR VERİ YOK
"Gebelikte mRNA aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. Kovid-19'u ağır geçirme riski yüksek olan gebelere kendi istekleri halinde uygulanabilir" denilerek şu ifadelere yer verildi:
"Emzirme döneminde mRNA aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. Kovid-19'u ağır geçirme riski yüksek olan emziren kadınlara kendi istekleri halinde uygulanabilir. Kontrolsüz epilepsi ve Guillain-Barre Sendromu, transvers myelit gibi enfeksiyonla ve aşıyla alevlenebilen nörolojik hastalık tanısı bulunanlara takip eden klinisyen tarafından yapılacak değerlendirmeye bağlı olarak aşılama kararı verilir. Kanama bozukluğu olan hastalarda intramüsküler enjeksiyon kanamaya neden olabilir. Aşının içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı anafilaksi (alerjik şok) öyküsü varlığında aşı uygulanmaz."
