05 Aralık 2025
Facebook
Twitter
Instagram
YouTube
İstanbul
Açık
12°
Adana
Adıyaman
Afyonkarahisar
Ağrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Eskişehir
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkari
Hatay
Isparta
Mersin
İstanbul
İzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırşehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraş
Mardin
Muğla
Muş
Nevşehir
Niğde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdağ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Şanlıurfa
Uşak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Şırnak
Bartın
Ardahan
Iğdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
Ara
Ortadoğu Gazetesi KÜLTÜR-SANAT Eski Türkçe’de gezegenlere verilen isimler

Eski Türkçe’de gezegenlere verilen isimler

Eski Türk boyları arasında gök cisimlerinin önemli bir yeri vardı. Eski Türkçe (Köktürkçe-Uygurca-Karahanlı Türkçesi) dönemi metinlerinde, şimdiki gezegenlerden sadece 6 tanesi biliniyordu ve bunların hepsinin Türkçe adı vardı

Eski Türk boyları arasında gök cisimlerinin önemli bir yeri vardı. Eski Türkçe (Köktürkçe-Uygurca-Karahanlı Türkçesi) dönemi metinlerinde, şimdiki gezegenlerden sadece 6 tanesi biliniyordu ve bunların hepsinin Türkçe adı vardı. trthaber’in haberine göre, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi'nden Dr. Osman Kabadayı, o isimleri anlattı.

GEZEGEN

Eski Türkçe metinlerde gezegen adları, “yıldız” karşılığında da kullanılıyordu. Eski Türkçe devresini içine alan eserlerde “gezegen” anlamındaki terimler arasında; Grax, Garx, Pagarlı, Paxar, Seyyare, Kitü gibi kelimler yer alıyor.

MERKÜR

Kutadgu Bilig’de Merkür için biri Farsça, diğeri Türkçe iki isim kullanılarak bu gezegene Arzu Tilek ismi verildi. Bunun dışında Bud, İrpis kudrugu (Merkür Yıldızı), Suv isimleri de Merkür için kullanıldı.

Merkür, Türklere göre uğurlu bir gezegendi. Bunun için Eski Türkler de ona, Tilek yani dilek demişti. Merkür’e karşı dilekler dilenir ve bu dileği yerine getirmesi beklenirdi.

VENÜS

Venüs’ün eski Türkçe metinlerindeki isimleri; Zühre, Altun, Aldun Yultuz, Arklig, Nagıd , Sevit, Yaruk yulduzı, Şukur/Şükür.

Türk mitolojisinde Venüs, Kutup Yıldızı’ndan sonra, en önemli gezegen. Türk mitolojisine göre bu gezegen, çok güzel bir kız. Batı’da da Venüs ve Zühre daima kadın güzelliğinin bir sembolü olarak kubal edilmiştir.

DÜNYA

Dünya’nın eski Türkçe metinlerindeki isimleri; Cihan, Çambudivip, Yer, Yer suv, Udu yer, Yertünçü.

MARS

Mars’ın eski Türkçe metinlerindeki isimleri; Angarak, Bakır sokum, Körüd, Kürüd, Oot, Oot yultuz

Mars gezegeninin kızıl rengi Türklerin gözlerinden kaçmamıştır. Avrupa’da bu gezegene, Kırmızı yıldız denilmekteydi. Eski Türkler ise, Mars gezegenine Bakır Sokum da demişlerdi. Türklere göre Mars gezegeni, korkunç ve ateşi ile her şeyi yakan bir gezegendi.

JÜPİTER

Jüpiter’in eski Türkçe metinlerindeki isimleri; Bargasuvadi, Erentüz, Erentir, Uara kuş yulduz, Onay, Tai-sui, Urmızt, Yıkaç.

Jüpiter, Eski Türklerin takvim bilgilerinde önemli bir rol oynadı. Jüpiter’in Eski Türkçe adı Erentüz’dü. 11’inci yüzyıldan sonra Türkler bu gezegene Onay demeye başladı. 12 hayvanlı Türk takvimi, 12 gezegenin dönüş sürelerine göre kurulmuştu. Jüpiter’in dönüş süresi de, 12 burcun dönüşlerine yakındı. Bu bakımdan Türkler, Jüpiter’e büyük bir önem verdi.

SATÜRN

Satürn’ün eski Türkçe metinlerindeki isimleri; Zühal, Kivan, Sekentir, Şaniçar, Toprak Yultuz.

Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *