Gılman Nedir ve Özellikleri...

Gılman, Cennet ehlinin hizmetiyle görevlendirilen gençler anlamında bir Kur'an terimi.

Sözlükte; "çocuk, bıyığı yeni terlemiş genç, hizmetçi" anlamındaki gulam ke­limesinin çoğulu olan gılman,  

Kur'an li­teratüründe "cennet ehlinin emrine ve­rilen ve hiçbir zaman yaşlanmayan genç­ler" manasına gelir.

Kur'an'da sadece bir yerde geçen (Tur; 52/24) gılman hakkında verilen bil­giler oldukça sınırlıdır. 

Yukarıdaki ayet­te gılman; "kabuğunda saklanmış inci­ler gibi taze ve berrak" şeklinde tasvir edilmekte ve mü'minlerin iman etmiş zürriyetleriyle birlikte cennette mutlu bir hayat sürerken gılmanın da etrafla­rında dolaşacağı bildirilmektedir. 

Gılman çeşitli hadislerde sözlük anlamında kul­lanılmıştır. 

Süyuti tarafından, Hz. Peygamber'e nisbet edilen ve en alt merte­bede bulunan cennet ehline bile 10.000 hizmetçinin verileceğini bildiren rivaye­tin doğruluğu tesbit edilememiştir. 

Bu­na benzer ifadelerin Resul-İ Ekrem'e nis­bet edilmeyen bazı rivayetlerde yer al­dığı görülmektedir. 

Kur'an-ı Kerim'de iki ayet­te geçen vildanın da; 

(Vakıa; 56/17; İnsan; 76/ 19) gılmanla aynı manada kul­lanıldığı anlaşılmaktadır. Velid ''çocuk'' kelimesinin çoğulu olan vildan, her iki ayette de "ebedi" anlamındaki "muhalled sıfatıyla nitelendirilmiş olup, bu sı­fat gençlerin fizyolojik değişikliğe uğra­yıp yaşlanmaktan korunduğunu ifade etmektedir.

Gılman hakkında müfessirierce ileri sürülen görüşleri üç noktada toplamak mümkündür.

1- Gılman mü'minlerin ken­dilerinden önce ölen çocuklarıdır. Ergen­lik çağına gelmedikleri için mükellef ol­mayan, salih amel işlemedikleri için de cennet nimetlerine hak kazanamayan bu çocuklar mü'min olan ebeveynlerinin yanında onlara hizmet etmekle görev­lendirilecektir.

2- Kafirlerin ölen çocuk­ları olup, mükellef bulunmadıklarından cehenneme atılmayacak, cennet ehlinin hizmetçileri statüsünde tutulacaktır.

3- Mü'minler için cennette yaratılan hiz­metçilerdir ve çocukken ölenlerle ilgisi yoktur. 

Aslında hizmetçilik ayrı bir sta­tü olup çocuklar buna dahil değildir. Hz. Peygamber, küçük veya büyük yaşta ölenler dahil bütün cennet ehlinin otuz yaş civarında olacağını bildirmiştir. Halbuki gılman, bıyığı yeni terleyen ve on beş yaşını geçmeyen çocuklar veya gençlerdir. Nitekim başka ayetlerde de cennet ehlinin hizmetçilerinden "vildan" ''çocuklar'' olarak söz edilmiştir. 

(Vakıa; 56/17; İnsan; 76/ 19)

Gılman konusundaki üçüncü yorum daha isabetli görünmektedir. 

Nitekim Kur'an-ı Kerim'de bu gençler, her türlü aşınma ve kirlenmeden korumak ama­cıyla kabuğunda saklanırken buradan çıkarılıp cennet ehlinin etrafına saçılmış incilere benzetilmek suretiyle onların hu­riler gibi özel bir yaratılışa sahip olduk­larına işaret edilmiş, ayrıca gılman ve vildanın orada içki sunma görevinden söz edilerek onlann hizmetçi statüsün­de bulundukları da bir bakıma ifade edil­miştir. Cennet ehlinin iman etmiş zürriyetlerinin esasen cennete girmeyi haketmiş kimseler olması. (Tur; 52/24) ve yaşlarının da otuz civarında bulunma­sı bu görüşü ayrıca desteklemektedir.

Kaynak: TDV İslam Ansiklopedisi.