Cenaze Namazı...

Yıkanmış, temizlenmiş, musalla taşına konulmuş müslüman bir ölü için, müslümanların, abdestli ve Kıble tarafına yönelerek kıldıkları bir namaz ve;

''ölü için yapılan bir duadır.''

Cenaze namazı; farz-ı kifayedir.

Cenaze namazının şartı niyettir:

Bu niyette, ölünün erkek veya kadın, küçük erkek veya kız çocuğu olduğu belirtilir.

İmam olan kimse; ''Allah'ın rızası için hazır olan cenaze namazını kılmaya ve o cenaze için dua etmeye niyet ederek, namaza başlar.''

Cemaatten her biri de Allah rızası için o cenaze namazını kılmaya ve onun için duaya ve imama uymaya niyet eder.

Ölü, erkek ise;

"şu hazır erkek için", kadın ise;

"şu hazır kadın için" diye niyet edilir.

Çocuklar için de bu şekilde niyet edilir.

Cemaatten biri, cenazenin erkek mi, kadın mı olduğunu bilmezse, "üzerine imamın namaz kılacağı ölüye, imam ile beraber namaz kılmaya ve dua etmeye" niyet eder.

Cenaze namazının rüknü tekbirler ve kıyam'dır.

Bu namazda ruku ve secdeler bulunmadığı gibi Kur'an okumak ve teşehhüd de yoktur.

Şartları altıdır:

''Ölünün müslüman olması,

kendisinin ve konulduğu yerin temiz olması,

cemaatin önünde bulunması,

vücut azalarının çoğunun veya başıyla beraber yarısının mevcut olması,

arz üzerine konulmuş olması.''

Cenaze namazında cemaat şart değildir.

Yalnız bir müslüman erkek yahut bir müslüman kadının kılması ile farz yerine getirilmiş olur.

Cenaze namazının sünnetleri dörttür:

1-İmam cenazenin göğsü hizasına durur.

Bu namazda erkek, kadın, büyük ve küçük arasında fark yoktur

2-Birinci tekbirden sonra; "sübhaneke allahümme" duasının "ve celle senaüke" kısmı ile birlikte okunması lazımdır.

Dua kasdıyla fatiha okunması da caizdir.

İbn. Abbas, cenaze namazında Fatiha okumuş ve "bunun sünnet olduğunu" bildirmiştir.(Buhari)

İmam Şafiî'ye göre Fatiha okumak farzdır.

3-İkinci tekbirden sonra, Peygamber (s.a.v.)'e salat getirmek:

"Allahümme salli ala Muhammedin ve ala ali Muhammed, Kema salleyte ala İbrahime ve ala ali İbrahime inneke hamidun mecid."

Sonra "barik" duası okunur.

4- Üçüncü tekbirden sonra ölüye, kendi nefsine ve müslümanlara dua etmek.

Duanın ahirete ait olmasından başka bir şart yoktur. Fakat Hz. Peygamber'den nakledilen duaları yapmak daha güzeldir.

Bu dua da şudur:

"Allah'ım, dirimizi, ölümüzü, burada olanımızı, olmayanımızı, erkeğimizi, kadınımızı, küçüğümüzü, büyüğümüzü bağışla.

Allah'ım, bizden yaşattığını İslam üzerine yaşat; öldürdüğünü iman üzerine öldür.

Bu ölüye de sevinç, rahat, mağfiret ve rıza ihsan eyle. Allah'ım, eğer bu kimse iyi idiyse iyiliğini artır, eğer kötü idiyse kötülüklerinden geç. Onu güven, müjde, ikram ve rahmetine yaklaştır.

Ey merhametlilerin en merhametlisi."

Duayı bilmeyen kimse, sadece, Allahım, beni, onu ve bütün inananları bağışla" der. Akıl hastası ve küçük çocuklar için istiğfar edilmez. Çünkü onların günahı yoktur. Onlara Feteveffehû ale'l-iman "dan sonra şu dua ilave edilir.

"Allah'ım, onu bize ecir; mükafat, ahiretimiz için yararlı kıl, onu bize âhirette sözü geçen bir şefaatçı eyle."

Bu duâlardan sonra imam dördüncü tekbiri alır, sonra önce sağ tarafa, sonra da sol tarafa sesli olarak, cemaat ise, gizlice selam vererek namaza son vermiş olurlar.

Namaz kılmak mekruh olan üç vakit:

güneş doğarken,

tam tepedeyken ve batarken cenaze namazı kılınmaz. Ancak, bu vakitlerde kılınmışsa kazası da gerekmez. Kabristanda ve cami içinde cenaze namazı kılınmaz, ancak; imam ve cemaatin bir kısmı cami dışında, bir kısmı da cami içinde olarak kılmalarında bir mahzur yoktur.

Cenazede cemaat şartı olmamakla birlikte, cemaat sayısı ne kadar çok olursa, sevap da çoğalır. Hz. Aişe, Rasulullah (s.a.v.)'in şöyle dediğini nakletmiştir: "Bir cenazenin namazını yüz müslüman kılarak hepsi ona şefaat dilerse, kendilerine o kimse hakkında şefaate izin verilir. " (Müslim).

İbn. Abbas (r.a.); Rasulullah'ın şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

"Bir müslüman öldüğü zaman, cenazesini, Allah'a hiç bir şeyi ortak koşmayan kırk kişi tutup kaparsa, Allah kendilerine o kimse hakkında şefaate izin verir. " (Müslim).

Cenazeyi acele defnetmek:

"Cenaze defninde acele ediniz. Eğer bu ölü iyi bir kişi ise, bu bir iyiliktir. Onu bir an evvel kabirdeki hayır ve sevabına ulaştırmış olursunuz.

Eğer bu cenaze iyi bir kişi değilse, bu da bir ferdir. Bir an evvel omuzlarınızdan atmış olursunuz. " (Buhari).

"Ey mü'minler! Siz ölüyü teşyi ediyorsunuz.

Onun önünde, arkasında sağında, solunda yürüyünüz. "

Yukarıda naklettiğimiz hadislerden de anlaşılacağı gibi, cenazeyi bekletmeden en kısa zamanda toprağa vermek gerekir.

Ölü hakkında iyi ve kötü şahitliği Cenab-ı Allah kabul eder.

Bu münasebetle ölüleri hayırla anmak sünnettir.

Bir müslümanın cenazesinde bulunmak herkese

farz-ı ayın değilse de; mümkün mertebe çok sayıda cemaatin bulunması ölü için rahmet ve bağışlanma vesilesidir.

Ebu Hüreyre'den rivayet edildiğine göre; "Peygamber (s.a.v.), Necaşi'nin vefat haberini öldüğü gün vermiş, ashabını namazgaha çıkartarak saf bağlatmış ve dört defa tekbir almıştır."

(Buhari ve Müslim),

Burada Necaşi, Habeş imparatoru Ashama olup, Hicret'in dokuzuncu yılında vefat etmiş ve Allah Rasulü Medine-i Münevvere'de onun için ashabıyla, gıyabında cenaze namazı kılmıştır. Bu uygulama, zaruret sebebiyle vuku bulmuştur.

Hanefi ve Malikilere göre gaibin cenaze namazını kılmak mutlak olarak caiz değildir.

Hanefilere ve bazı fakihlere göre ölüm haberini hısım ve akrabaya, eşe dosta bildirmek caizdir.