BORSACILAR BUNLARI YAPMAYIN!
Yeni Sermaye Piyasası Kanunu tartışılıyor.
Tartışmanın odağını;
Manipülasyonun tarifi ve de mali cezalar oluşturuyor.
Manipülasyon, özetle; "Piyasa bozucu eylemler" olarak adlandırılıyor.
Ancak birçok suçun tam tanımlaması yapılmıyor.
Ayrıca suç tanımlamasında ortak görüş oluşturulmamış.
Oysa borsada işlenen suçlar daha açık ve kapsamlı tarif edilebilirdi.
Ki, böyle yapılsaydı, kavram kargaşası yaşanmazdı.
Piyasa bozucu eylemler, başlığının ucu açık.
Bu anlamda her işlem suç kapsamında işlem görebilir.
Hele ki, İMKB'deki son gelişmelerden sonra.
Örneğin; yazılan emirler silinemiyordu.
Şimdi siliniyor.
Alış ve satış emirleri ileriki günler için de yazılabiliyor.
Yani; isterseniz bir hafta sonraya alış/satış emri yazabilirsiniz.
Oyuncu/yatırımcı tahtaya 5-6 kademe satış emri yazdı.
Ya da rakamla anlatalım ki, anlaşılır olsun.
Tahta, 1.00 liradan işlem görüyor.
Oyuncu, 1.50 liraya kadar, her kademeye satış yazdı.
Sonra da tahtaya aynı anda iki emir birden gönderdi.
İlk emir; yazılan satışların silinmesi.
İkinci emir ise; 1.55 liradan alış emri.
Satış emirleri silindiğinde, oyuncunun alış emri gerçekleştiğinde ortaya ilginç bir durum çıkıyor.
Sanki oyuncu 1.00 liradan 1.55 liraya kadar olan tüm kademelere alış göndermiş gibi bir görüntü oluşuyor.
Bu durumda tahta çok hareketli olduğu için yatırımcıların ilgisini çekiyor ve yüksek işlem hacmi gerçekleşiyor.
Oyuncunun bu işlemi; İMKB kuralları içerisinde normal bir davranış.
Tahtaya tarihli emir yazabiliyor.
Daha sonra yazdığı emirleri iptal edebiliyor.
Buraya kadar her şey normal.
Ve de borsada bu tür işlemler çok yoğun yapılıyor.
Ancak denetim uzmanları, bu işlemleri " Piyasa bozucu işlemler" olarak görüp, oyuncu hakkında hileli yönlendirme davası açabilir.
Borsacıların en fazla tartıştığı konu ise; para cezaları.
Şöyle ki;
Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla,
Yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren,
Söylenti çıkaran,
Haber veren, yorum yapan, rapor hazırlayan ya da bunları yayanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.
Ancak kişi pişmanlık göstererek, 500 bin TL'den az olmamak üzere, elde ettiği veya elde edilmesine sebep olduğu menfaatin 2 katı miktarı Hazine'ye, soruşturma başlamadan önce öderse hakkında cezaya hükmolunmayacak.
Rakamın boyutu oldukça ciddi:
500 bin lira.
Hangi yatırımcı bu para cezalarını göze alarak işlem yapmaya cesaret edebilir.
Sonuç olarak manipülasyon tarifi muğlak.
Borsada genel kanı; bu para cezası büyük oyuncuların lehine.
Bir banka sahibi.
Holding sahibi.
Medya sahibi.
Büyük fon sahipleri için 500 bin lira komik ceza kalır.
Büyük oyuncu suç işlediğinde, soruşturma başlamadan parayı öderse hakkında ceza verilmeyecek.
Nasrettin Hoca'nın dediği gibi:
-Parayı veren düdüğü çalar
Irak savaşı henüz başlamamıştı.
Amerika'dan para gelecekti.
Geliyor, gelmiyor tartışmaları piyasaları çalkalıyordu.
Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Babacan ihale yapılacağı gün:
-Para geliyor, açıklaması yaptı.
Ve Hazine rekor borçlanma gerçekleştirdi.
İhalenin ertesi günü ise Babacan paranın gelmeyeceğini açıkladı.
Bakana inanıp Hazine Bonosu alanlar bir günde yüzde 10'a yakın zarar ettiler.
Ne İMKB,
Ne SPK,
Ne yatırımcı ve borsa dernekleri,
Babacan hakkında suç duyurusunda bulunmadılar.
Aynı gelişmeler bugünlerde de yaşanıyor.
Siyasilerin her açıklaması, piyasaları karıştırıyor.
Ve bu açıklamalar,
Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren,
Söylenti çıkaran,
Haber veren, yorum yapan, rapor hazırlayan ya da bunları yayanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak, maddesi ile bire bir uyuyor.
Elbette kâğıt üzerinde.
Borsaya yatırımcı gelmiyor.
İMKB, her gün biraz daha yabancılaşıyor.
Kalanlar da bıyıklı yabancı.
Böylesi ağır yaptırımların olduğu ve suçun muğlak anlatıldığı, her işlemin suç kapsamına gireceği bir ortamda borsaya yerli yatırımcı beklemek biraz saflık olur.
