İbnülemin Mahmut Kemal'i Rahmetle Anarken...

İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Türk yazar, tarihçi, edebiyat tarihçisi, müzeci ve mutasavvıf bir dehadır.

Osmanlı Devleti'ne 33 yıl boyunca çeşitli görevlerde hizmet eden İbnülemin, II. Abdülhamit devrinde Yıldız Sarayı arşivinde görev yapmış ve cumhuriyet devrinde ise, arşivin tasnif edilerek, Başbakanlığa devredilmesine başkanlık etmişti.

1913 yılında Süleymaniye Camii külliyesinde; ''Evkaf-ı İslamiye Müzesi'' adıyla kurulan Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nin kurucusudur.

Benzer bir kurumu Kahire'de de kurmuştur.

Toplumsal hayatta çok hızlı ve büyük değişimlerin yaşandığı bir dönemde yaşaması ve pek çok tanınmış kimse ile şahsen bir arada bulunması onu biyografi alanında pek çok eser vermeye yöneltti.

Son dönem Osmanlı şairleri, müzisyenleri, sadrazamları, hattatları hakkındaki eserleri ile bu kişilerin unutulmalarını önlemeye çalıştı.

Şiir, roman, hikaye gibi alanlarda da eser verdi.

Yaşamı boyunca konağındaki düzenli toplantılarda ilim ve sanat dünyasından kimseleri ağırlayarak kültür hayatına hizmet etti.

Yaşamı:

1870 yılında İstanbul'un Beyazıt semtinde dünyaya geldi. Babası Mühürdar Mehmed Emin Paşa, annesi Hamide Nergis Hanım'dır.

Babası, uzun yıllar sadrazam Yusuf Kamil Paşa'nın mühürdarlığını yapmıştı.

Çocukluk yıllarının çoğu zamanını Yusuf Kamil Paşa'nın eşi Zeynep Kamil Hanım'ın konağında geçti.

1885 yılında Şehzade Rüşdiyesi'ni bitirdikten sonra bir süre Mülkiye ve Hukuk Mekteplerine devam etti. Özel ders aldığı hocalar arasında Mehmet Akif'in babası İpekli Mehmet Tahir Efendi vardı.

1889 yılında Sadaret Mektubi Kaleminde başladığı otuz üç yıllık memuriyet hayatına Teftiş-i Islahat Komisyonu Başkitabeti'yle devam etti.

1914'te; ''Evkaf-ı İslamiye Müzesi'ni'' şimdiki adıyla; ''Türk ve İslam Eserleri Müzesi'' kurmakla görevlendirildi.

Sanatla da ilgili olan İbnülemin, hat sanatını yaşatma amacıyla, ''Medresetü'l Hattatin'' adlı okulun kurulmasında emeği geçti.

1916'da Şura-yı Devlet azalığına, 1921'de Osmanlı devletinin resmi yayın organı olan Takvim-i Vekayi gazetesi müdürlüğüne, 1922'de;

Divan-ı Hümayun Beylikçiliği'ne atandı.

İstanbul Hükümeti yıkılınca Bab-ı Ali'deki görevi sona erdi.

1923'de Tarih-i Osmani Encümeni azalığına seçildi, Mayıs 1924'de; Vesaik-i Tarihiye Tasnif Encümeni'nin başına getirildi.

İbnülemin Mahmud Kemal İnal'ın başmemur unvanıyla başkanlığında tasnif başladı ve Mayıs 1926 senesine kadar devam etti.

Bugün Osmanlı Arşivi'nde İbnülemin'in kendi adıyla zikredilen katalog 29 ciltten oluşur ve orijinal haliyle araştırmaya açıktır.

Hazine-i Evrak 1927'de Başvekalet Osmanlı Arşivi'ne devredilince Tasnif Heyeti lağvedilmiş, İbnülemin'in buradaki görevi de sona ermiştir. Tasnif Heyeti'nin lağvedildiği 1927'de İbnülemin, kurucularından olduğu İslam Eserleri Müzesi'nin Müdürlüğü'ne tayin edildi. 1935'de emekli oluncaya kadar bu görevde kaldı.

Yaşamının son dönemlerinde Vefa'daki evi muhafazakar fikir adamları ve şairler için bir tür meclis niteliğini kazandı; İbnülemin'in son devir Osmanlı erkan ve ricali hakkındaki olağanüstü geniş bilgisi ve kendine özgü fikirleri kendisinden genç kuşakları tarafından da takdir edildi.

1930'da; "Son Asır Türk Şairleri" adlı eserini yayınladı.

1940-1953 arasında son 37 Osmanlı sadrazamının ayrıntılı terceme-i hallerini içeren 14 ciltlik "Osmanlı Devrinde Son Sadrazamlar" adlı eseri yayınlandı. Kullandığı ağdalı Osmanlıca nedeniyle eserlerinin etkisini ve yaygınlığını kısıtladı.

1953 yılında, hayatı boyunca topladığı kitap, yazı ve levha koleksiyonunu ve yirmi dosya kadar tutan vesikalarını İstanbul Üniversitesine bağışladı. Konağını ise İslami ilimlerde öğrenim görenleri barındıracak bir yurt olarak kendi adını taşıyan vakfa bağışladı.

1957'de İstanbul'da hayatını kaybeden İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Merkezefendi Mezarlığı'na defnedildi.

***

Her sene olduğu gibi, bu Ramazanı şerif'te de geleneksel olarak, yapılan, başta Peygamber Efendimiz (s.a.v)

olmak üzere mezkür vakfa maddi ve manevi desteklerini esirgemiyenlerin ahirete intikal edenleriyle Aziz Şehitlerimizin rularına okunan 337 adet hatmi şerifin duaları, 03 AĞUSTOS 2013 Cumartesi ''Kadir Gecesi''nde Fatih Camii Şerifinde ikindi namazına mütakip dualar yapılacaktır.

Bu mübarek ve feyizli dualardan nasiblenmek isteyen müslüman kardeşlerimiz davetlidir.

Allah, duaları kabul buyursun.

Bilindiği gibi bu vakıf, yılda beşbin Türk öğrencisine hiç bir fark gözetmeksizin burs vermektedir.