ALEVİ - BEKTAŞİLİKTE ''BEŞLER''...
Hz. Muhammed, Hz. Ali, Hz. Fatıma, Hz. Hasan, Hz. Hüseyin.
Başka bir deyişle Beşler olarak anılanlar;
''Hz. Ali, Hasan, Hüseyin, Fatımatül-Zehra, Hatice-i Kübra.''
Her Alevi mutlaka; ''üçler, beşler, yediler ve Oniki İmamları bilmeleri gerekir.''
Aleviliğin doğuşu farklı farklı yorumlanmaktadır ve de bunların hepsi doğru kabul edilecek tariflerdir ama Anadolu Aleviliğinin özünü oluşturan ve Hacı Bektaşi Veli öğretilerini içine alan bu yaşam biçiminin özünü beşler oluşturmaktadırlar.
Aleviler; ''Üçleri, Beşleri, Onikileri anarken mutlaka Kerbeladan söz ederler.''
Kul Sofu duygularını dile getirirken;
''Kalktı göç eyledi gönül kervanı
Tütüyor başımda derdin dumanı
Yetiş imdadıma Bektaşi Veli
Dedim şaha gidem yol parça parça
Şahin gibi sarp kayadan uçarken
Tükenmez derdimi dosta açarken
Geyik oldum kerbeladan geçerken
Yaralandı sinem ten parça parça
Arşa çıkar ehlibeytin feryadı
Aşkın ateşiyle ciğerim yandı
Yezit Hüseyine suyu vermedi
Kurudu dudağım dil parça parça
Kul sofunun hakka bağlıdır özü
Yetiş imdadıma hüseyin gazi
Hergün çağırıyom Celal Abbas'a
Sorman ker belayı çöl parça parça''
***
ALEVİ-BEKTAŞİLİKTE ''YEDİLER'':
Hz. Muhammed, Hatice, Ali, Fatime, Hasan, Hüseyin Salman Farisi.
Yediler arasında sayılan Salman Farisi'nin Kırklar ceminden başlayarak, gerek Alevilik gerekse Müslümanlığın yayıldığı dönemlerde yeri oldukça büyüktür.
***
ONİKİ İMAMLAR:
On iki imamlar her Alevi tarafından bilinmesi gereken isimlerdir. Aleviler, her fırsatta on iki imamlardan bahseder, onlar için dua ederler ve onlardan şefaat beklerler.
12 İmamlar'ın İsimleri:
İmam Ali el-Mürteza
İmam Hasan Hulki Rıza
İmam Hüseyin Şahı Şehidi Kerbela
İmam Zeynel'i Aba
İmam Bakır beka
İmam Caferi Sadık ilmi huda
İmam Kazım-ı Musa
İmam Ali Rıza
İmam Muhammed Taki
İmam Ali ba-Naki
İmam Hasan el-Askeri liva
İmam Muhammed Mehdi sahibil zeman.
***
I.İmam; Hz. İMAM ALİ,
İmam. İMAM HASAN
Hasan'ül Mücteba.
İmam İMAM HÜSEYİN
Şah-ı Şehidan
Seyyid-us-Şuheda
İmam ZEYNEL ABİDİN ''Seyyid-üs-Sacidin''
İbnu'l-Hayreteyn ''iki hayırlının oğlu''
İmam MUHAMMED BAKIR
İmam CAFER es-SADIK
İmam MUSA el-KAZIM
er-Racülü-s-Salih ''Salih;iyi adam''
İmam ALİ RIZA
Garib el guraba
Sultan-ı Horasan
İmam MUHAMMED TAKİ
İmam ALİ NAKİ
el-Hadi, Nakıyye, ez-Zeki
İmam HASAN ASKERİ
İmam MUHAMMED MEHDİ
Sahib-üz-zaman ''zamanın sahibi''
ON İKİ ERKAN:
Kanaat ehli olmak
Sabır ehli olmak,
Hulki mülayim olmak,
Cömert olmak,
Gördüğünü görmedim demeli,
Pirden rızasız iş istememeli,
Döğene ve sövene kul olmamalı,
Küfrü iman saymamalı,
Sağ mürebbi,
Sağ müsahip,
Sağ sohbet,
Sağ aşina.
***
Hacı Bektaş-ı Veli Dergahın'da Bulunan On İki Post'un Sahipleri;
Baba ''Pir'' Postu.
Mürşid Postu: Ahmed-i Muhtar makamıdır. Bu postta Hz. Peygamber oturmuştur.
Rehber Postu: Hz. Ali makamıdır. Ali postu diye de anılmaktadır.
Aşçı Postu: Seyit Ali Sultan makamıdır.
Ekmekçi Postu: Balım Sultan makamıdır.
Nakib Postu: Kaygusuz Abdal makamıdır.
Atacı Postu: Kamber Ali Sultan makamıdır.
Meydancı Postu: Sarı İsmail Sultan makamıdır.
Türbedar Postu: Karadonlu Can Baba makamıdır.
Kurbancı Postu: Hz. İbrahim makamıdır.
Ayakçı Postu: Abdal Musa makamıdır.
12. Mihmandar Postu: Hızır Aleyhisselam makamıdır.
