ŞAİR REŞİT AKİF HÜRMÜZLÜ...
Babasının resmi görevi dolayısıyla, 1893'te Irak'ın Nasıriyye kentinde doğdu. Hürmüzlü ailesine mensup Ali Efendi'nin oğludur.
İlk öğrenimini Kerkük'te yaptı. İngiliz işgaline karşı, gazete ve dergilerde yazdığı şiir ve yazılardan dolayı Bağdat'a sürgüne gönderildi.
İki yıl süren Bağdat'taki sürgün hayatı, kefalet ile son buldu ve tekrar Kerkük'e döndü.
25 yıl öğretmenlik görevinde bulundu. Daha sonra, mülkiyeye intisab etti. 1937'de tayin edildiği nahiye müdürlüğü 14 yıl sürdü.
1950 yılında emekli oldu. Ölümüne kadar Kerkük'te yaşadı.
Reşit Akif, şiir ve yazılarını Kerkük'te yayımlanan Necine, Afak, Musul'da yayımlanan El Necah ve İstanbul'da bir zamanlar çıkan Yeşilada ve Fuzuli adlı gazete ve dergilerde yayınlamıştır.
1961'den sonra şiir ve yazıları Bağdat'ta çıkan Kardeşlik Dergisi'nde yer almıştır. "Yarınki Türkmen evladına vasiyetim" adlı şiirinde ise,
14 Temmuz 1959 yılında Kerkük'te yaşanan acı faciaları ve katliamı anlatmıştı. O elim hadisede şehit düşen Türkmenleri en iyi şekilde anlatmıştır.
Şiirleri, ne yazık ki kitap halinde basılmamıştır.
17 Şubat 1973 yılında Kerkük'te vefat etmiş, Şüheda Mezarlığı'nda defnedildi.
Kaynak: (Kerkük Şuarası, Kardaşlık, 5/5, Eylül 1965, s.20; Habib Hürmüzlü, Reşit Akif Hürmüzlü'den Hatıralar.)
Yarınki Türkmen evladına vasiyetim:
''Dille tarif edeyim ben şu elim vakiayı
Kerkük'e düşman eliyle yapılan faciayı
Bin dokuz yüz elidokuz yılının Bayramı
Cumhuriyet günü ondört Temmuz'un akşamı
O ne meşum gün idi bir sürü vahşi canavar
Verdi Türk gençlerini eyledi yağma nagivar
Evlerinde otururken kız, oğul, anne, baba
Kadın erkek demeden canlara kıydı sefha
Ne fazahat ne feci mateme döndü Bayram
Hiç hatıra gelmezdi olur böyle bir encam
Koydu her eve o gün acı, hazin ve veyla
Anneler bağırıyor Fatma, Ahmet ve Leyla
Ak sakallı babalar çağırıyor yandım aman
Nerede kaldı bilemem yavrular Orğan, Osman
Kınalı taze gelinler döküyor göz yaşı
Gizli gizli inliyor o gene almış başını
Kardeşim gitti yazık ben kime feryad edeyim
Babamı aldılar ondan kime istimdad edeyim
Mahşere döndü o gün sanki kuduzlandı beşer
Nerede kaldı yiğitler ne haber var ne eser
Kasım'ın beli kırılmış Ata başsız yatıyor
Serseriler o yiğit Cahid'e ipler atıyor
Bahçesinde vuruldu kana boyandı İhsan
Doktor insanlığa hadim ona kıymaz er olan
Ali göğsünden vurulmuş inliyor Nazlı "Emel"
Yumdu dünyaya ak gözlerini söndü Emel
Sarmaşıb birbirine Avcı Muhammet ile Salah
İki kardeş ne hazin manzara yareb o sabah
Alınıp evden asıldı baş aşağı Nurettin
Söyle Allah'ım niçin olsun bu ne insaf bu ne din
Verildi Nadi içinde daş ile Abdullah'ı
Kendin göster o kafirlere ey adli ilahi
Astı Şakir ile Zuheyri, Nakip oğlu Gani'yi
Kahret Allah, bu zulmü yapan alçak denii
Çaycı Osman hele o mert yiğit bak ne yaman
Göğsünü deldi o zalim başını aldı nişan
Fuat'ın oğlu Nihat ile Cihad'ı bir arada
Dizdiler kurşuna yareb ev içinde odada
Ne fazahatle şehit etti Mühendis Kemal'i
Sonra Bağdat'a sevk ettiler ehli ve eyali
Kazım ile Refik'i Cuma Tisinli o yiğitler
"Türkmendir bunlar" dediler öldürdüler itler
Parçalandı tomiken ile Enver'in de kafası
Baş açık yalın ayakla dağlara düştü anası
Hele Sıddik ile Abdülhalık bilsen ne yaman
Vurup öldürdüler yiğitleri ağlasın insan
Necim'in gözü oyulmuş çırpınıyor Fethullah
Diri çıplak ikisi birden asılmış eyvah
Hasip'in İbrahim'in bacıları saç yoluyor
Adil'in annesi oğlum diyerek can veriyor
Zuheyir'e oldu feda mateme döndü gülzar
Şuheda zümresine girdi ne mutlu lazar
Daha birçok koç yiğitler sürüklendi asıldı
Sonra zilletle hakaret ile çirkaba atıldı
Daha namerdcesine facia oldu bunu bil
Babanın, kardeşinin, hemşerinin kanını sil
Hiç unutma kırılan belleri ezilen bacağı
Dökülen kanı çıkan canı kırık el ayağı
Bu cenabet bu fazahet ne için oldu o gün
Komüniste, o kızıl vahşilere oldu düğün
Hep şavaride sürüklendi aziz şanlı şehit
Etmedi kimse bunu sor ne Yahudi ne Yezidi
Başları daşla, demirle ezerek sandı kütük
Her felaket ve fecayi ona nisbtele sönük
Nereler birbirine çarpsa da ateş küle çıksa
Dalgalar kalksa sular daşa deger sahili yıksa
Bir büyük ülkeyi hep parçalasa zelzeleler
Yıkılı verse harap olsa dağı ila kayalar
Bin cehennem ağız açsa fişkırarak bin volkan
Dağılıp her tarafa aksa da seller gibi kan
Hepsi hiçtir, geçici adi birer hadisedir
Unutulmaz Şüheda kanı o bir faciadır
İşte ey ruh şebap sizleredir bunca hitap
İntikamsız hatim olunmaz şu siyah kaplı kitap
Bu mübarek kanı silmezsen eğer bizlere lanet
Nefret bize, zillet bize lanet bize lanet….
***
Bu vesile ile şehitlerimizi minnetle yadediyor, Allah'tan rahmet diliyorum.
Kaynak: Kerkük Türkmen Ocağı...
