ONLAR İŞÇİNİN "KANINI"EMİYOR
Öncelikle şu "DAYIBAŞI" nedir?
Ne iş yapar? Ona bir bakalım.
Dayıbaşı, yerine göre amele başı,
Irgat başı, maraba başı gibi isimler alır.
Ana görevi ihtiyacı olan işverene,
İşçi toplamak, onları sevk ve idare etmek,
Verilen işin yapılıp yapılmadığını,
Kontrol etmektir.
Görünmeyen görevi ise,
İşçileri sömürmek,
Onları bir parya gibi kullanmak,
Onların sırtından geçinmek,
SÜLÜK gibi kanlarını emmektir.
Özetle bir işverensiniz.
Mevsimlik üç, dört ay çalışacak işçiye ihtiyacınız var.
Gelsin DAYIBAŞI.
İşveren sokağa inip işçi arayamayacağına göre,
Bu görev dayıbaşınındır.
Fındık mı toplayacaksın?
Pamuk mu? Toplayacaksın.
Bağ, bahçe, budama, bostan toplama, çapa yapma,
Madenlerde taşeron olarak işçi çalıştırma… Vs.
Bu tür işlere genelde işçiyi dayıbaşları bulur.
Peki, dayıbaşları bu işleri babalarının hayrına mı?
Yapıyorlar!
Hayır.
Bulduğu işçinin aldığı yevmiye atıyorum 70 lira.
Bu yetmiş liranın 20-25 lirası otomatikman dayıbaşınındır.
Yani dayıbaşı kılını kıpırdatmadan işçinin yevmiyesinin üçte birini ilk etapta kapar-çarpar.
Dayıbaşının marifetleri bununla da sınırlı değil.
İşçilerin çalışacakları yere ulaştırılması, yanı taşınması,
İş bitiminde evlerine götürülmesi de onun işi.
Bu iş için minibüs, kamyon, traktör römorklarını da kullanır.
Dayıbaşı, işi ne kadar ucuza getirirse o kadar kardadır
Çok para ödememek için 60 kişiye normal olarak,
Üç minibüs tutması gerekirken,
Bu işi bir minibüsle halleder!
Ama işverenden üç minibüs tuttum diye para alır.
Bu arada affedersiniz hayvan gibi bir kişilik yere üç kişi olarak tıkıştırılan,
İşçilerimiz ya nefessizlikten,
Ya da meydana gelen TRAFİK TERÖRÜ türündeki kazalardan yok yere ölürler.
Kurda kuzu teslim edilmesi misali,
Dayı başı terörü yıllardır var.
Ve devlet, İş ve İşçi Bulma Kurumu müdahale etmezse,
Bu sömürü düzeni devam edecek gibi.
Bu arada işçiler kayıt altında olmadığı için devletimiz vergi kaybediyor,
İşveren vergi vermiyor.
Dayıbaşı vergi vermiyor.
İş ve İşçi Bulma Kurumu bence artık o klasik,
Sallabaşını al maaşını türündeki çalışma sistemini değiştirmeli,
Masa başında oturup iş yapmaktansa, aktif olup,
Bu tür eğreti işlerden devleti kurtarmalıdır.
Korsan olarak çalışan dayıbaşlarının,
İşverenlerin üzerlerine kâbus gibi çökmelidir.
Unutulmaması gereken konu, bu garip gureba işçilerimiz mevsimliktir.
3-4-5 ay çalışıp kazandıkları para ile ekmeklerine suyu katık edip zar zor geçinmekte,
Gelecek yılı çalışmak için oturarak beklemektedirler.
Aldıkları üç kuruşun büyük bölümünü dayıbaşlarına kaptırdıklarında,
Geçim sıkıntıları bir kat daha artmaktadır.
Özetle bu işte KUL hakkı da vardır.
Ve devletin temel görevi vatandaşların kursağına giren ekmeği çaldırmamaktır.
Yönetenlerimize duyurulur.
