Misyoner okullarının Hristiyanlığı yayma çalışmaları...

Harput Amerikan Koleji; 

''Mamurat-ül Aziz Vilayeti'nde kurulmuştur.'' 

Amerikalıların Harput'a gelişi 1856 yılına dayanır. George H.Dunsman adında genç bir misyoner Harput'a gelmiş ve Harput'da Hıristiyanlığı yayma çalışmaları için inceleme ve araştırmalar yapmıştır. 

Bu incelemeler ışığında Harput'daki azınlıkların bu çalışmalar için çok uygun olduğuna karar vererek Harput'da misyoner okullarının kurulması için girişimi başlatır. 

Kısa müddet sonra misyonerler hiçbir masraftan kaçınmayarak Harput'daki geleneksel sivil mimariye uygun bir tasarım içeren kolej binasını yapmışlardır.

1857 yılında Harput'a C.H.Wheller adında bir misyoner daha gelmiştir. 

Kısa zaman sonra ise, O.P. Allen ile H.N.Barnum da Harput'a gelirler. 

Amerikan Koleji'nin Harput'un Şehroz Mahallesinde birkaç bina satın alınarak inşaatına başlanır. 

Amerikan Misyoner Cemiyetleri tarafından çok ciddi maddi imkanlar da sağlanarak yapılan kolej için ilerleyen zamanlarda satın alınan binaların sayısı artar. 

Amerikan Koleji sahası 60.000 metrekareyi bulur. O yıllardaki Harput evlerine göre oldukça modern binalar yapılmıştır. 

Şehroz mahallesinde binalar satın alınarak yapıldığından dolayı, Kolej birbirinden bağımsız yapılardan oluşur.

Kolej, Harput Dağ Kapı dışındaki Mezra'ya hakim bir tepede yapılmıştır. 

Sur dışında yer alan bu kolej, sur içindeki mahallelere göre oldukça yeşil bir alandır.

1.''Kolejde Harputlulardan başka, çevre vilayetler olan Bingöl, Arapkir, Kemaliye, Dersim, Erzincan ve Diyarbakır'dan gelen Ermeni ve Süryani öğrenciler yatılı eğitim görüyorlardı. 

Kolej bünyesinde yurt ve aşhane de yapılmıştır.''

2.''Kolejde kimsesiz çocuklar için yetimhane yapılmıştır. 

Bu yetimhanede 177 kız, 122 erkek kimsesiz çocuk kalıyor ve kolejde tahsil görüyorlardı.''

3.''Şehroz Mahallesinde var olan kilise yerine daha büyük bir kilise yapılmıştır. 

Kolej bu kilise çeveresinde gelişerek genişlemiştir.''

4.''Kolej binalarında gösteri yapmak amacıyla müsamere ve konser verilen salon yapılmıştır.''

5.''Kolej bünyesinde bir orkestra kurulmuş, konserler verilmiştir.''

6.''El işi dersleri için atölye salonları yapılmış, resim, nakış, dikiş, ipek böcekçiliği, marangozluk gibi her alanda kurslar düzenlenmiştir.''

7.''Şehroz Mahallesinde sadece kolej binaları yapılmamış yaz ve kış aylarında kullanılmak üzere öğretmenlerin oturacağı lojmanlar yapılmıştır.''

8.''Okul bünyesinde revir yapılmış bu revirlerde sağlık derslerinde staj yapma imkanı sağlanmıştır. Bu revirlerde hemşire ve tıp araştırmacısı yetiştiriliyor ve bu hemşireler hastanelerde görevlendiriliyordu.''

9.''Kolejden mezun olan öğrencilerin yüksek tahsil yapmaları için, başta Amerika olmak üzere, bir çok ülke için burslar sağlanmıştır.''

10.''Rüzgar enerjisinden yararlanarak bir su deposu yapılmış, bu depo sayesinde yaz aylarında sıcak su kullanılmıştır.''

11.''Okulda Ermenice, Fransızca, İngilizce, Cebir, Edebiyat dersleri, Ermeni tarihi, Teoloji, Felsefe, Sosyoloji ve Sağlık dersleri veriliyordu.''

Kaynak: osmanli-doneminde-misyoner-okullari...

***

Hasta, doktora gider. 

Doktor hastayı muayene eder ve 

şöyle der; ''Yapılacak birşey yok. 

Allah'tan umut kesilmez. 

Sen bu hastalığı daha çocukken kapmışsın...''

Evet, doğu illerimizdeki bugünkü olaylarda zamanında teşhis edilseydi bugün bu zorluklarla karşılaşmazdık...