İslam mezhepleri...
İslam mezhepleri, başlangıçta ilk dönemlerde,
Hz. Ali ile Muaviye arasındaki savaş ve İslam toplumundaki bölünme Sünnilik, Şiilik ve Haricilik şeklinde ilk mezhepsel ayrışmayı beraberinde getirmiştir.
Erken dönemlerde değişik İslam şehirlerinde,
bu şehirlerin adıyla anılan fıkıh okulları bulunmaktaydı.
Şam ''Evza'i'', Kufe, Basra, Medine okulları bunlardan bazılarıdır.
Daha sonra Irak okulu Hanefi, Medine okulu ise, Maliki mezhepleri olarak konsolide olmuş,
Şafii, Hanbeli, Zahiri ve Ceriri mezhepleri daha sonra ortaya çıkmışlardır.
Daha sonra İnanç etrafında yapılan tartışmalarla inanç ''itikad'' mezhepleri de ortaya çıkmıştır.
Sünniler, günümüzde inanç açısından Maturidilik ve Eşarilik, fıkhi açıdan da Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerine bağlıdırlar.
Bu dört mezhepten ilki olan Hanefi mezhebi,
itikad olarak Maturidiliğe diğer üç mezhep ise, Eşariliğe bağlıdırlar.
Bu mezhepler dışında, Sünnilik'te olan icma-i ümmete, kıyasa ve re'ye başvurulmasını kabul etmeyen, her sorunun çözümünü yalnızca Kur'an'da, Sünnette, sahabe ve tabiunun görüş ve uygulamalarında arayan bir grup daha vardır.
Bunlar; Selefiyye veya Selefiyyun geçmişe bağlılar olarak anılır.
Bu düşünceye bağlı olanlar ortaya çıkan yeni sorunlara çözüm bulmakta yetersiz kaldıkları için fazla yandaş kazanamamışlardır.
Hanbeli mezhebi, Selefiyye anlayışına en yakın Sünni mezhep olarak tanınır.
Şiilerin günümüzde bağlı olduğu en büyük fırka ise, İmamiyye ''Caferiyye'dir.''
Bunun dışında sayıları az olmakla birlikte Zeydiyye ve İsmailiyye fırkaları da günümüze ulaşmıştır.
Haricilerin ise, günümüze ulaşmış olan tek fırkası İbadiyyedir.
Sünnilik:
Ana madde; Ehl-i Sünnet vel Cemaat.
Sünni inanç mezhepleri;
Ana maddeler; İ'tikad, İtikadi mezhepler ve Kelam
İtikadi açıdan Sünni mezhepler iki tanedir.
Bunlar, Maturidi Mezhebi; İmam Maturidi tarafından kurulmuştur.
Eş'ari Mezhebi; İmam Eş'ari tarafından kurulmuştur.
Bu iki mezhep, temelde birdir.
Ancak teferruata ait kırka yakın konuda fikir ayrılığına düşmüşlerdir.
Fikir ayrılığına düştükleri konular sadece ayrıntılardan ibarettir.
Sünni Fıkıh Mezhepleri:
Ana maddeler; Fıkıh ve Fıkhi mezhepler
Fıkhi açıdan Sünni mezhepler dörttür.
Bunlar;
Hanefi mezhebi; İmam Ebu Hanife'nin adını taşıyan mezheptir.
Şafii mezhebi;
İmam Şafii'nin adını taşıyan mezheptir.
Maliki mezhebi; İmam-ı Malik'nin adını taşıyan mezheptir.
Hanbeli mezhebi; İmam Ahmed İbni Hanbel'nin adını taşıyan mezheptir.
Beşinci bir mezhep de var idi ancak zamanla tükenmiştir:
Zahiri mezhebi; İmam Davud-u Zahiri'nin adını taşıyan mezheptir.
Fıkhi mezhepler arasında uygulama ve ibadetlerde bazı farklılıklar görülür.
Şiilik:
Ana madde; Şiilik.
Caferilik; İmam Cafer-i Sadık'ın adını taşıyan mezheptir.
Zeydilik; İmam Ali Zeyn el-Ab'ı-Din'in oğlu Zeyd bin Ali'nin adını taşıyan mezheptir.
İsmaililik; İmam Cafer-i Sadık'ın büyük oğlu imam İsma'il bin Cafer el-Mübarek'in adını taşıyan mezhep.
Kaynak: Vikipedi....
