Batınilik...

Batınilik ya da Batın'iyye, İslamda Kur'an Ayetlerinin görünür anlamlarının dışında, daha derinde gerçek anlamları bulunduğu inancı,  

ayetleri buna göre yorumlayan akıma Batınilik,  

bu düşünceyi benimseyen kişiye de Batıni denir. 

Şiilikte bu anlamları ancak Tanrı ile ilişki kurabilen masum imamların bilebileceğine inanılır.

Batınilik kelimesi Arapça Batın'dan üretilmiştir. Batın; 

gizli olan, bir şeyin gerçeği, iç yüzü anlamına gelir. 

Aynı zamanda İslami anlayışta Allah'ın 99 adından biridir.

Tarihte en iyi bilinen örnekleri İsmaililerdir. 

Al kirmani ve İmamet ''İsmaili Pamir Aleviliği i'tikadı kurucusu olan Muin'ed-Din Nasır-ı Hüsrev gibi Fatımi-İsmaili yazarların bunun aksini savunmalarına rağmen, Gazali ve diğer bir kısım Sünni otoritelere göre bu guruplar dini metinlerin, ibadet ve kuralların Zahiri anlamlarını reddetmektedirler. 

Selefi otorite başı İbni Teymiyye bazı Şii gurupları, Sufi ve İbn-i Rüşd gibi filozofları Batıniyye şeklinde olarak vasıflandırmıştır.

Batınilik sadece bir akım ya da gurup değildir. 

Tarihte ve günümüzde derin etkileri olan bir düşünce sistemidir. 

Batınilikte inanç özellikleri:

İsmailiye mezhebinde yedi imama inanılır ve bütün temsiliyet ve kutsiyet yedinci imam olan Muhammed bin İsma'il eş-Şakir'e verilir. 

Kadim dinler tamamen ilga edilmiş olup ve bu yedi imamın dini yaymakla ve yüceltmekle görevlendirilmiş olan birer de yardımcısı vardır. 

Peygamberlere Konuşan ve yardımcılarına da ''Samet Susan Vasi Esas İmam'' unvanı verilmiştir. Her yedi ''Samet'' silsilesinin sonunda bir ''Natık'' gönderildiği ve böylece dinin sürekli olarak geliştirildiğine inanılır. 

Âdem'den ve oğlu Şit'ten itibaren altı ''Natık Samet'' silsilesinden sonra Nuh Sam, İbrahim İsmail, Musa Harun, İsa Şem'un, Muhammed bin Abd Allah Ali bin Eba Talib, Muhammed bin İsma'il Meymun'ul-Kaddah Abd Allah İbn-i Meymun ve Oğulları ile hitam bulan ''Natıklar ve Sametler silsilesi'' ile sürmektedir. Batınilik akımı, sünni anlayıştaki dini emirleri reddeden ve yasakları kaldıran ''ibaha'' itikadi fırkalar yanında, son derece gizli bir şekilde teşkilatlanmış örgütler vasıtasıyla merkezi idareye karşı girişilmiş isyan faaliyetlerinin başını çeken çeşitli siyasi gruplar için de kullanılmış bir lakaptır.

Ayrıca Batınilik'te hulul ve tenasüh gibi inanışlar da görülmektedir. 

Batınilik, tarihin çeşitli dönemlerinde farklı isimlerle anılmıştır. 

Bunlar; 

İbahiyye ve Mazdek, İsmailiyye Seb'iyye, Karmatiyye, Sabbahiyye Haşhaşiyye, Dürziyye; 

ve Nusayriyye gibi isimlerle anılırlar.

Batınilik ve tasavvuf:

Tasavvufun Şiilik ile alakalı olduğu ve bazı mutasavvıfların müteşeyyi oldukları bilinmekle beraber, bu olguyu bütüne yayarak tasavvuf Şiilikten doğmuştur ve her ikisinin kökeni de İran'dadır demek mümkün değildir. 

Tasavvufun kökeni epey eski zamanlara dayanmaktadır. 

Yeni Eflatunculuk, Yunan felsefesi, Kabalizm ve İran etkilerinin henüz oluşmamış olduğu eski devirlerde de tasavvuf hareketlerine rastlamaktayız. 

Bu ilk mistiklere ait eserlerden günümüze kadar elimizde kalanları bulunmamakla beraber, sadece rivayet ve menkıbeleri hayatta kalmıştır. 

Tasavvufa Helenistik etkiler Hakim Tirmizi'den sonra Farabi'nin getirdiği yenilikler sayesinde girmeye başlamıştır. 

Şii Müteşeyyi Sufilerle Sünni mutasavvıfları birbirleriyle karıştırmamağa özen göstermek gerekir. Bu nedenledir ki, İslam ortadoksluğundan farklılık gösteren her fikir hareketinin Şii veyahutta Şiilik ve Batınilik ile ilgili olduğunu ileri sürmek hatalı olur. İslami felsefe akımlarından bazılarının hiç te Batıni olmamalarına rağmen kendilerini dışarıya karşı böyle göstermektedirler.

Kaynak: Vikipedi..